„Człowiek z miasta” w świetle tekstów regionalnych z przełomu XIX i XX wieku

Main Article Content

Rafał Kurzydło

Abstrakt

The article presents the perception the city and its inhabitants in the imagination and
behaviour of the inhabitants of Iwkowa, a village in the Malopolska region, in the poviat of
Brzesko. The material underlying the research includes 122 short stories published in two
volumes under the titles Gawędy iwkowskie (Tales from Iwkowa) and Komedyje iwkowskie
(Comedies from Iwkowa). The examined short stories display a clear-cut division of the world
into orbis interior and orbis exterior, and thus also present the dichotomy ”familiar - foreign”.
The article shows not only the cultural conditioning, but also the dominating linguistic
behaviour, which is characterized by schematization, stereotype, and simplified evaluation of
the contact with ”the strangers” - the city people (e.g. by means of generic subjects, specific
derivational processes to denote the strangers, elements of grotesque, or animalistic similes).
Although at the turn of the 20th century certain ”warming” of the city - countryside relations
could be perceived, in the context of the analysed texts the dominating attitude to the city and
the city people is the negative stereotype.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Kurzydło, R. (2010) „«Człowiek z miasta» w świetle tekstów regionalnych z przełomu XIX i XX wieku”, ANNALES UNIVERSITATIS PAEDAGOGICAE CRACOVIENSIS. STUDIA LINGUISTICA, (5). Dostępne na: https://studialinguistica.uken.krakow.pl/article/view/5042 (Udostępniono: 3 grudzień 2024).
Dział
Artykuły naukowe

Bibliografia

Gawędy iwkowskie, 1976, zebr. i oprac. J. Piechota, Kraków.
Google Scholar

Kobylińska J., 1997, Świat językowy Władysława Orkana. Słowa i stereotypy, Kraków.
Google Scholar

Kurzydło R., 2004, „Językowy obraz świata w dziewiętnastowiecznych opowiadaniach ludowych z Iwkowej (Małopolska)” – praca magisterska napisana w 2004 r. w Katedrze Języka Polskiego Akademii Pedagogicznej im. KEN w Krakowie pod kierunkiem prof. AP dr hab. Krystyny Kowalik.
Google Scholar

Mirga A., 1984, Stereotyp jako model „prawdziwego swojego” i „obcego”. (Próba konstrukcji teoretycznej zjawiska stereotypu), „ZNUJ Prace Etnograficzne”, nr DCCXXII, z. 19.
Google Scholar

Nitsch K., 1968, Wybór polskich tekstów gwarowych, Warszawa.
Google Scholar

Nowak P., 2002, SWOI i OBCY w językowym obrazie świata, Lublin.
Google Scholar

Piechota J., 1982, Komedyje iwkowskie (gadki i klechdy), Warszawa.
Google Scholar

Piechota J., 1995, Dzieje Iwkowej 1325–1960, Iwkowa.
Google Scholar

Schaff A., 1981, Stereotypy a działanie ludzkie, Warszawa.
Google Scholar

Słownik języka polskiego, 1958–1969, red. W. Doroszewski, t. I–XI, Warszawa.
Google Scholar

Stomma L., 1986, Antropologia kultury wsi polskiej XIX w., Warszawa.
Google Scholar

„Człowiek z miasta” w świetle tekstów regionalnych z przełomu XIX i XX wieku
Google Scholar