Dziewiętnastowieczne impresje z podróży do Włoch w perspektywie analizy kwantytatywnej leksyki wobec językowego obrazu świata (na przykładzie Listów z podróży po Włoszech Konstantego Gaszyńskiego)
Main Article Content
Abstrakt
The article aims to recreate the tourist view based on the observation of the lexical layer of texts in quantitative terms. The subject of the research is the most frequent lexis excerpted in the form of an frequency list from Listy z podróży po Włoszech by Konstanty Gaszyński. The collected material consists of 300 words. The most common vocabulary was grouped into 9 semantic-lexical circles and analyzed using the research tools of cultural linguistics. The research has indicated that it is possible to reconstruct, on the basis of the analysis of the most common lexis, both the points of view in the texts and the correlated profiles of the Italian space.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Anusiewicz J., 1994, Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław.
Google Scholar
Assmann A., 2019, Między historią a pamięcią. Antologia, przeł. M. Saryusz-Wolska, Warszawa.
Google Scholar
Bartmiński J., 1988, Kryteria ilościowe w badaniu stereotypów językowych, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XLI, s. 91–104.
Google Scholar
Bartmiński J., 1999, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 103–120.
Google Scholar
Burkot S., 1988, Polskie podróżopisarstwo romantyczne, Warszawa.
Google Scholar
Czermińska M., 2003, „Punkt widzenia” jako kategoria antropologiczna i narracyjna w prozie niefikcjonalnej, „Teksty Drugie” 2–3, s. 11–27.
Google Scholar
Duda B., 2018, Miasto w świecie dyskursów, Katowice.
Google Scholar
Duggan C., 2009, Historia Włoch, przeł. J. Urban, Wrocław.
Google Scholar
Hammerl R., Sambor J., 1990, Statystyka dla językoznawców, Warszawa.
Google Scholar
Kozłowska A., 2009, Problemy z idiolektem, [w:] Język pisarzy jako problem lingwistyki, t. 2, red. T. Korpysz, A. Kozłowska, Warszawa, s. 111–131.
Google Scholar
Lyszczyna J., 2004, Konstantego Gaszyńskiego „Listy z podróży po Włoszech”, [w:] Wokół reportażu podróżniczego, red. E. Malinowska, D. Rott, A. Budzyńska-Daca, Katowice, s. 107–114.
Google Scholar
Maryl M., Piasecki M., Walkowiak T., 2018, Literary Exploration Machine A Web-Based Application for Textual Scholars.
Google Scholar
Mayenowa M.R., 1967, O matematyzacji lingwistyki, „Podstawowe problemy współczesnej techniki” XII, s. 135–162.
Google Scholar
Pawlikowska A., 2012, Zastosowanie metod językoznawstwa korpusowego i lingwistyki kwantytatywnej w analizie dyskursu, „Oblicza Komunikacji” 5, s. 111–125.
Google Scholar
Pawłowski A., 1999, Metodologiczne podstawy wykorzystania słowników frekwencyjnych w badaniu językowego obrazu świata, [w:] Przeszłość w językowym obrazie świata, red. A. Pajdzińska, P. Krzyżanowski, Lublin, s. 81–100.
Google Scholar
Pawłowski A., 2001, Metody kwantytatywne w sekwencyjnej analizie tekstu, Warszawa.
Google Scholar
Pawłowski A., 2003, Lingwistyka korpusowa — perspektywy i zagrożenia, „Polonica” XXII–XXIII, s. 19–32.
Google Scholar
Pietrzak M., 2020, Ze starego do nowego świata. Obraz miasta w Listach z podróży do Ameryki Henryka Sienkiewicza, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 27 (47), s. 129–149.
Google Scholar
Pisarek W., 1972, Frekwencja wyrazów w prasie: wiadomości, komentarze, reportaże. Kraków.
Google Scholar
Podemski K., 2005, Socjologia podróży, Poznań.
Google Scholar
Sambor J., 1988, Lingwistyka kwantytatywna – stan badań i perspektywy rozwoju, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XLI, s. 46–67.
Google Scholar
Suchenek R., 2004, Semantyka czasowników widzenia i patrzenia, „Linguistica Bidgostiana” 1, s. 159–166.
Google Scholar
Ulidis M., 2013, Blog a językowy obraz świata partii politycznej. Analiza kwantytatywno-korpusowa na przykładzie komunikacji Platformy Obywatelskiej, „Nowe Media” 4, s. 111–136.
Google Scholar
Witosz B., 2007, Gatunki podróżnicze w typologicznym ujęciu genologii lingwistycznej, [w:] Wokół reportażu podróżniczego, t. 2, red. D. Rott, Katowice, s. 11–30.
Google Scholar
Lzp – Gaszyński K., 1853, Listy z podróży po Włoszech, Lipsk.
Google Scholar
STL – Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 1998.
Google Scholar
SW – Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. 1–8, Warszawa 1900–1927 (słownik warszawski).
Google Scholar
SWil – Słownik języka polskiego, t. 1–2, Wilno 1861, https://eswil.ijp.pan.pl/ (dostęp 22.12.2021) (słownik wileński).
Google Scholar
WSJP PAN – Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki, https://wsjp.pl/ (dostęp 22.12.2021).
Google Scholar