Regionalizmy krakowskie w języku młodzieży – znajomość wybranych leksemów
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The aim of this article is to present the results of survey research that examined the familiarity with selected Krakow regionalisms. The study was inspired by the work of renowned linguists Jadwiga Kowalikowa and Sylwia Przęczek-Kisielak. The results obtained by the researchers were compared with those collected in April 2022. 100 respondents from a Krakow high school were asked about the meaning and associations of words such as “kaflarz,” “fliziarz,” “andrus,” “łor,” “krakus,” “bajok,” “lajkonik,” “pedel,” “centuś,” and “kinder.” It was revealed that some of these words are still known to the youth, while others are understood differently than the definitions provided in the publication titled “Powiedziane po krakowsku. Słownik regionalizmów krakowskich,” Krakow 2019. It is emphasized that the discussed issue has not been fully explored, and its research prospects are extensive.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Dunaj B., 2010, Zróżnicowanie regionalne współczesnej leksyki, [w:] Silva rerum philologicarum. Studia ofiarowane Profesor Marii Strycharskiej‑Brzezinie z okazji Jej jubileuszu, red. J.S. Gruchała, H. Kurek, Kraków, s. 89–95.
Google Scholar
Dunaj B., 2019, Badania polszczyzny krakowskiej – przeszłość i teraźniejszość, „LingVaria” 14 (27), s. 35–47.
Google Scholar
Dunaj B., Mycawka M., 2006, Regionalizmy leksykalne w badaniach polszczyzny miejskiej, [w:] Miasto – przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie, red. M. Święcicka, Bydgoszcz, s. 64–76.
Google Scholar
Kowalikowa J., 1981, Niektóre regionalizmy leksykalne w mowie młodzieży szkolnej Krakowa, [w:] Studia nad polszczyzną mówioną Krakowa, z. 70, red. B. Dunaj, Warszawa–Kraków, s. 69–87.
Google Scholar
Kowalikowa J., 1991, Słownictwo młodych mieszkańców Krakowa, Kraków.
Google Scholar
Kozioł A., 2009, Alfabet krakowski, Kraków.
Google Scholar
Ochmann D., 2019, Dziedzictwo zaborów czy uczniowska inwencja? Słownictwo uczniów z perspektywy stu lat, [w:] Niepodległa wobec języka polskiego, red. R. Przybylska, B. Batko‑Tokarz, S. Przęczek‑Kisielak, Kraków, s. 265–273.
Google Scholar
Ochmann D., Pałka P., Kwaśnicka‑Janowicz A., 2018: Krakus, krakauer, krakowianin i krakowiak – nazwy mieszkańca Krakowa a jego uto- i heterostereotyp, „Język Polski” 98, 3, Kraków, s. 31–48.
Google Scholar
Piotrowicz A., Witaszek‑Samborska M., 1991, Leksykalne elementy regionalne w języku poznańskiej młodzieży, [w:] Zagadnienia komunikacji językowej dzieci i młodzieży, red. J. Porayski‑Pomsta, Warszawa, s. 137–145.
Google Scholar
Piotrowicz A., Witaszek‑Samborska M., 2018, Słownictwo gwary miejskiej Poznania w ujęciu tematycznym, Poznań.
Google Scholar
Przęczek S., 2008, Regionalizmy w mowie młodzieży szkolnej Myślenic, [w:] Miasto. Przestrzeń zróżnicowana językowo, kulturowo i społecznie 2, red. M. Święcicka, Bydgoszcz, s. 107–131.
Google Scholar
Przęczek‑Kisielak S., 2019, Język mieszkańców Krakowa – stan badań, [w:] Powiedziane po krakowsku. Słownik regionalizmów krakowskich, red. D. Ochmann, R. Przybylska, Kraków.
Google Scholar
Siwiec K., 2013, Idze, idze bajoku… Rzecz o krakowskim Zwierzyńcu, Kraków.
Google Scholar
Święcicka M., 2003a, Sposoby definiowania regionalizmów przez młodych mieszkańców Bydgoszczy, [w:] Polszczyzna bydgoszczan. Historia i współczesność, red. M. Święcicka, Bydgoszcz, s. 95–117.
Google Scholar
Święcicka M., 2003b: Słownictwo regionalne w języku młodego pokolenia bydgoszczan, [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, t. XI, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, Poznań, s. 147–161.
Google Scholar
Ułaszyn H., 2009 [1938], Przyczynki leksykalne 2. Trzy gwary uczniowskie: wielkopolska, królewiacka i galicyjska, [w:] tegoż, Studia onomastyczne i socjolingwistyczne, wstęp i dobór tekstów M. Skarżyński, B. Walczak, Poznań, s. 62–114.
Google Scholar