Odniesienia intertekstualne jako element autorskiego idiolektu – na materiale opowiadania W leju po bombie Andrzeja Sapkowskiego
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The article concerns the presence of intertextual elements in Andrzej Sapkowski’s short story entitled “W leju po bombie”. The author focuses on the place of these elements in the linguistic layer of the story and on their role in creating the linguistic image of the world created by Sapkowski. The concept of intertextuality, introduced by Julia Kristeva in the late 1960s, has been used not only in literary studies, but also in linguistics and translation studies. The research material was taken from the short story “W leju po bombie”, which is part of the collection of texts titled “Maladie i inne opowiadania” (2012). The author achieves the effect of intertextuality by weaving various elements into the linguistic layer of the work, such as: foreign language insertions, vulgarisms, elements of colloquial language, metaphors, language games, sophisticated comparisons, elements common language and intertextual references. The use of a wide range of references enriches the linguistic layer of the work and allows for the creation of a grotesque effect by combining them with vulgarisms, foreign language insertions, language games and elements of colloquial language. The author manages the language of the work in such a way that it is possible to combine unrelated historical events, high and colloquial style, references to literary texts and cultural elements within one statement or a small fragment of text.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Teksty źródłowe
Google Scholar
Biblia Tysiąclecia, 1999, wydanie V, Warszawa.
Google Scholar
Mickiewicz A., 2000, Pan Tadeusz, Warszawa.
Google Scholar
Mickiewicz A., 2020, Wybór poezji. Klasyka mistrzów, Konin.
Google Scholar
Sapkowski A., 2012, Maladie i inne opowiadania, Warszawa.
Google Scholar
Stoker B., 2005, Drakula, tłum. M. Król, Warszawa.
Google Scholar
Szekspir W., 2003, Hamlet, książę Danii, tłum. J. Paszkowski. Warszawa.
Google Scholar
Literatura krytyczna
Google Scholar
Bajerowa I., 1988, Badanie języka osobniczego jako metodologiczny problem historii języka ogólnego, [w:] Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, red. E. Raczyńska‑Patalasowa, Zielona Góra, s. 7–15.
Google Scholar
Bereś S., 2005, Historia i fantastyka, Warszawa.
Google Scholar
Bobowska‑Nastarzewska P., 2020, Przekład tekstu silnie nacechowanego intertekstualnie – o własnym tłumaczeniu książki Filozofować w nieskończoność Marcela Conche’a, „Rocznik Przekładoznawczy” XV, s. 73–90.
Google Scholar
Bocian E., 2018, W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej w obrębie domeny źródłowej „temperatury” w polskich i włoskich metaforach językowych, „Roczniki Humanistyczne” LXVI, z. 8, s. 93–103.
Google Scholar
Borek H., 1988, Co możemy wiedzieć o języku osobniczym, [w:] Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, red. E. Raczyńska‑Patalasowa, Zielona Góra, s. 15–21.
Google Scholar
Gajda S., 1988, O pojęciu idiostylu, [w:] Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, red. E. Raczyńska‑Patalasowa, Zielona Góra, s. 23–35.
Google Scholar
Genette G., 1992, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, tłum. A. Milecki, [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, t. 4, cz. 2, red. H. Markiewicz, Kraków, s. 316–368.
Google Scholar
Głowiński M., 1986, O intertekstualności, „Pamiętnik Literacki” 4, s. 75–100.
Google Scholar
Grodziski S., 2001, Wielka historia Polski. Polska w czasach przełomu (1764–1815), Kraków.
Google Scholar
Klemensiewicz Z., 1961, Jak charakteryzować język osobniczy?, [w]: W kręgu języka literackiego i artystycznego, red. Z. Klemensiewicz, Warszawa, s. 204–214.
Google Scholar
Kosel B., 2013, Litewski plan oswobodzenia Wilna z rąk polskich, „Studia Podlaskie” XXI, s. 331–342.
Google Scholar
Kotłowski T., 2004, Historia Republiki Weimarskiej 1919–1933, Poznań.
Google Scholar
Kunze T., 2016, Ceausescu. Piekło na ziemi, Warszawa.
Google Scholar
Leśniewska I., 2005, Wokół struktury mitu Michała Drzymały, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Historica” 79, s. 57–72.
Google Scholar
Łukomski G., 1997, Wojna domowa. Z dziejów konfliktu polsko‑ litewskiego 1918–1920, Poznań.
Google Scholar
Majkiewicz A., 2008, Intertekstualność – implikacje dla teorii przekładu, Warszawa.
Google Scholar
Majkiewcz A., 2009, Intertkstualność jako nowe (i stare) wyzwanie dla teorii przekładu literackiego (Wykluczeni Elfriede Jalinek), [w:] 50 lat polskiej translatoryki, red. K. Hejwowski, A. Szczęsny, U. Topczewska,Warszawa, s. 243–254.
Google Scholar
Michałek K., 2004, Amerykańskie stulecie. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1900–2001. Warszawa.
Google Scholar
Nycz R., 1990, Intertekstulaność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy, „Pamiętnik Literacki” 81/2, s. 95–116.
Google Scholar
Palion‑Musioł A., 2022, Połączenia wizualno‑ werbalne w reklamie i jej intertekstualny charakter, „Językoznawstwo” 2 (17), s. 113–128.
Google Scholar
Piszczek Z., 1990, Mała encyklopedia kultury antycznej, wyd. 8, Warszawa.
Google Scholar
Puda‑Blokesz M., 2022, Mitologizmy grecko‑ rzymskie w retrokryminałach Marka Krajewskiego – konwencja i inwencja w aspekcie funkcjonalnym, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Linguistica” XVII, s. 186–199.
Google Scholar
Serczyk A., 2001, Historia Ukrainy, Warszawa.
Google Scholar
Sielicki F. (oprac.), 2005, Najstarsza Kronika Kijowska. Powieść Minionych Lat, Wrocław.
Google Scholar
Stankiewicz E., 1991, O synkretyzmie form w Konradzie Wallenrodzie, „Teksty Drugie” 4 (10), s. 127–137.
Google Scholar
Stomma L., 1995, Antologia poezji głupich i mądrych Polaków, Warszawa.
Google Scholar
Urbanek D., 2007, Przedstawienie – ekwiwalencja – intertekstualność, [w:] Językowy obraz świata w oryginale i przekładzie, red. K. Hejwowski, A. Szczęsny, Siedlce, s. 232–238.
Google Scholar
Wojtasiewicz O., 1992, Wstęp do teorii tłumaczenia, Warszawa.
Google Scholar
Wróbel M., 2009, Faryzeusze i saduceusze wobec zmartwychwstania, „Verbum Vitae” XV, s. 143–154.
Google Scholar