Szwedzkie wpływy w języku polskim. Perspektywa językowo-kulturowa
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The author of the paper analyses traces of Swedish in the Polish language, taking into account lexical borrowings, proverbs and also phrases and collocations that contain the component szwedzki/-a/-ie (Swedish). The conducted analysis shows how the image of Sweden and Swedes shifts from a negative (seventeenth century) to a positive one in the Polish language. By means of examples of collocations and phrases found in dictionaries and on the Internet, the author shows that Swedish culture has a high value in the contemporary Polish language. This pertains to the country’s style of life, products, cooking and even social phenomena originating from Sweden or regarded by Poles as Swedish in origin. The author arrives at the conclusion that this is not only the result of extensive cultural contacts between Sweden and Poland but also due to the intensive promotion of Swedish culture by Swedish institutions and companies operating in Poland such as the Embassy of Sweden and Ikea.Romanticism or first introduced into poetry by the Romantics on the other.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Balicki M., Garczyńska H., 2009, Troll 1. Język norweski: teoria i praktyka, Gdańsk.
Google Scholar
Chojnacki H., 1998, Polska „Poezja Północy”, Gdańsk.
Google Scholar
Dymel-Trzebiatowska H., Mrozek-Sadkowska E., 2007, Troll 1. Język szwedzki: teoria i praktyka. Poziom podstawowy, Gdańsk.
Google Scholar
Hansson S., 2008, „Språk- och kulturöverföring. Benämningar med adjektivet szwedzki ‘svensk’ på produkter, varor och tjänster i modern polska”, praca licencjacka napisana pod kierunkiem E. Teodorowicz-Hellman, Stockholms universitet.
Google Scholar
Językowy obraz świata, 1999, red. J. Bartmiński, Lublin.
Google Scholar
Johnsson A., 1972, „Szwedzkie ślady w polszczyznie / Svenska spår i polska språket”, praca licencjacka napisana pod kierunkiem E. Teodorowicz-Hellman i E. Jędrzejko, Stockholms universitet.
Google Scholar
Jurkowski M., 1993, Skandynawizmy w języku polskim, „Poradnik Językowy”, nr 1/2, s. 18–25.
Google Scholar
Larsson L., 2006, Om de polska låneorden i svenskan, „Acta Sueco-Polonica” (Uppsala), t. 12– 13, s. 39–47.
Google Scholar
Larsson L., 2008a, Det skrifves [...] at hela postpoliten sitter up – om några polska lånord i svenskan från tiden för det stora nordiska kriget, [w:] Perspektiv på svenska språket och litteraturen, red. P. Bukowski et al., Kraków, s. 215–223.
Google Scholar
Larsson L., 2008b, Spår av polskan i stormakstidens Sverige, [w:] B. Andersson, R. Raag, Från Nyens Skans till Nya Sverige. Språken i det Svenska Riket under 1600-talet, Stockholm.
Google Scholar
Lelewel J., 1807, Edda, Wilno (wyd. 2 Wilno 1827).
Google Scholar
Lelewel J., 1959, O romantyczności, [w:] Polska krytyka literacka (1800–1918). Materiały, red. Z. Szydtowa, t. 1, Warszawa.
Google Scholar
Mochnacki M., 1825, O duchu i zródłach poezji w Polszcze, http://hamlet.pro.e–mouse.pl/konlit/?id=mochnacki1 (dostęp: 19.02.2013).
Google Scholar
Ocieczek R., Mazurek B., 2000, Czasy potopu szwedzkiego w literaturze polskiej, Katowice.
Google Scholar
Patrovics P., 2000, Scandinavian Lexical Influence on Polish, „Studia Russica”, t. 18, s. 221–226.
Google Scholar
Relatywizm w języku i kulturze, 2010, red. A. Pajdzińska, R. Tokarski, Lublin.
Google Scholar
Sapir E., 1978, Kultura, język, osobowość, tłum. B. Stanosz, R. Zimand, Warszawa.
Google Scholar
Teodorowicz-Hellman E., 2004, Polsko-szwedzkie kontakty literackie, Warszawa, s. 66–81.
Google Scholar
Teodorowicz-Hellman E., 2009, „Svenska inslag i polska språket. Fakultätsföreläsning”, wykład na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Sztokholmskiego, maszynopis.
Google Scholar
Tokarski R., 1993, Słownictwo jako interpretacja świata, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, s. 335–357.
Google Scholar
Whorf B.L., 2002, Język, myśl, rzeczywistość, tłum. T. Hołówka, Warszawa.
Google Scholar
Zaręba A., 1979, Polish-Swedish Linguistic Contacts, Kraków, s. 155–168 (Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Historyczne, t. 1).
Google Scholar
Słowniki
Google Scholar
Linde S.B., 1854, Słownik języka polskiego, Lwów.
Google Scholar
Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, 1996, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, 1958–1969, red. W. Doroszewski, t. I–XI, Warszawa.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, 1979, red. M. Szymczak, t. 1–3, Warszawa.
Google Scholar
Źródła internetowe
Google Scholar
Google: szwedzki/-a/-ie (dostęp: 10.12.2006; 12.03.2008; 3.03.2012).
Google Scholar
Google: niemiecki/-a/-ie (dostęp: 10.12.2006; 12.03.2008; 3.03.2012).
Google Scholar
http://www.swedenabroad.com/pl-PL/Embassies/Warsaw/ (dostęp: 12.03.2008).
Google Scholar
http://www.ikea.com/pl/pl/ (dostęp: 12.03.2008).
Google Scholar
Film
Google Scholar
Sommaren med Monika, reż. Ingmar Bergman, Szwecja 1953.
Google Scholar