Porównania w listach emigracyjnych Joachima Lelewela pisanych do przyjaciół i znajomych
Main Article Content
Abstrakt
The subject of this study is comparisons extracted from Joachim Lelewel’s Polish‑language émigré epistolary prose addressed to acquaintances and friends. A formal and semantic characterisation of the comparisons has been carried out, and their textual extensiveness has been identified and compared with comparisons occurring in the historiographer’s scientific subidiolect. On the basis of the formal analysis, it was established: 1) the type of comparatives in terms of their degree of fixation, 2) the manner of linking between comparandum and comparatum, 3) the array of the two members, and 4) the degree of extensionality. The semantics of the comparatives, on the other hand, made it possible to approximate the specifics of the historian’s colloquial thinking.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
ROZWIĄZANIE SKRÓTÓW
Google Scholar
I – Listy emigracyjne Joachima Lelewela, wydała i wstępem opatrzyła H. Więckowska, t. 1. (1831–1835), Kraków 1948.
Google Scholar
II – Listy emigracyjne Joachima Lelewela, wydała i wstępem opatrzyła H. Więckowska, t. 2. (1836–1841), Kraków 1949.
Google Scholar
III – Listy emigracyjne Joachima Lelewela, wydała i wstępem opatrzyła H. Więckowska, t. 3. (1842–1848), Kraków 1952.
Google Scholar
IV – Listy emigracyjne Joachima Lelewela, wydała i wstępem opatrzyła H. Więckowska, t. 4. (1849–1861), Wrocław 1954.
Google Scholar
V – Listy emigracyjne Joachima Lelewela, wydała i wstępem opatrzyła H. Więckowska, t. 5. (Dodatek 1831–1860; Indeks ogólny do pięciu tomów), Wrocław 1956.
Google Scholar
BIBLIOGRAFIA
Google Scholar
Bąba S., 1982, Główne typy innowacji frazeologicznych, [w:] Stałość i zmienność związków frazeologicznych, red. A.M. Lewicki, Lublin, s. 17–25.
Google Scholar
Czarnecka K., 2007, Budowa porównań we współczesnym przekładzie Filotei św. Franciszka Salezego, „Roczniki Humanistyczne” IV, z. 6, s. 21–32.
Google Scholar
Dobrzyńska T., 1984, Metafora, Wrocław.
Google Scholar
Dworak T., 1948, Analiza porównań w „Panu Tadeuszu”, „Pamiętnik Literacki” 38, s. 265–297.
Google Scholar
Greszczuk B., 1988, Konstrukcje porównawcze i ich rozwój w języku polskim, Rzeszów.
Google Scholar
Hawrysz M., 2017, Porównania w powieści Matka Makryna Jacka Dehnela – ogólna charakterystyka struktury i semantyki, „Studia Językoznawcze” 16, s. 81–95.
Google Scholar
Jaros V., 2020, Leksykalne regionalizmy i dialektyzmy w języku familijnym Joachima Lelewela (na podstawie listów do najbliższych), „Prace Językoznawcze” XXII/2, s. 39–56.
Google Scholar
Jaros V., 2021a, Porównania w idiolekcie naukowym Joachima Lelewela, „Studia Neofilologiczne” XVII, s. 63–78.
Google Scholar
Jaros V., 2021b, Potoczna leksyka i frazeologia w języku familijnym Joachima Lelewela (na podstawie listów do najbliższych), [w:] W kręgu dawnej polszczyzny VII, red. M. Mączyński, E. Horyń, E. Zmuda, Kraków, s. 45–65.
Google Scholar
Julkowska V., 1998, Retoryka w narracji historycznej Joachima Lelewela, Poznań.
Google Scholar
Kałkowska A., 1982, Struktura składniowa listu, Wrocław.
Google Scholar
Kozłowska A., 2011, O stylistycznym zróżnicowaniu idiolektu (na przykładzie tekstów Karola Wojtyły – Jana Pawła II), [w:] Odmiany stylowe polszczyzny dawniej i dziś, red. U. Sokólska, Białystok, s. 89–107.
Google Scholar
Kudra A., 2006, Porównanie konceptualne. Elementy teorii tropu (na przykładzie poezji Tadeusza Różewicza), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Literaria Polonica” 8, s. 317–335.
Google Scholar
Kurkowska H., Skorupka S., 2001, Stylistyka polska, wyd. 5 z uzupełnieniami, Warszawa.
Google Scholar
Mikołajczak S., 2001, Porównania w powieściach historycznych Henryka Sienkiewicza, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 8, s. 87–112.
Google Scholar
Mikołajczak S., 2004, Porównania w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej, [w:] Język polski w perspektywie diachronicznej i synchronicznej, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, D. Szagun, Zielona Góra, s. 163–172.
Google Scholar
Mikołajczak S., 2005, Porównania w „Awanturze o Basię” i „Szatanie z siódmej klasy” Kornela Makuszyńskiego, [w:] Ad perpetuam rei memoriam. Profesorowi Ryszardowi Rzepce z okazji 65. urodzin, red. J. Migdał, Poznań, s. 281–286.
Google Scholar
Mikołajczakowa B., Mikołajczak S., 1996, Porównania w „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza – nierocznicowe uwagi w stulecie wydania, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 3, s. 67–90.
Google Scholar
Miodońska‑Brooks E., Kulawik A., Tatara M., 1978, Zarys poetyki, Warszawa.
Google Scholar
Nowakowska A., 2000, Porównanie jako jednostka frazeologiczna (na podstawie związków z nazwami roślin), „Rozprawy Komisji Językowej WTN” 26, s. 25–32.
Google Scholar
Warchala J., 2003, Kategoria potoczności w języku, Katowice.
Google Scholar
Wysoczański W., 2005, Językowy obraz świata w porównaniach zleksykalizowanych. Na materiale wybranych języków, Wrocław.
Google Scholar
Ziomek J., 1990, Retoryka opisowa, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Zdunkiewicz‑Jedynak D., 2008, Wykłady ze stylistyki polskiej, Warszawa.
Google Scholar