Names of delegates to the Polish District Parliament in Poznań in 1918
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The subject of the article are names of delegates to the Polish District Parliament in Poznan in 1918. The authors undertook an anthroponomastic analysis which allowed to classify surnames on the basis of their motivation and etymology. The influence of German spelling on Polish names and manifestations of Polish spelling of surnames after Poland regained independence were also discussed. The analysis is preceded by comments on the history of Polish surnames. Particular attention was also paid to female names, because in 1918 women obtained full electoral rights and could become delegates to the Parliament.
Downloads
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Author, submitting a text to the editorial board of the journal “Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica", certifies that the content of the article has not been published so far and that the work does not violate in any way the copyright or related rights of other person, as well as other rights of third parties, and that no one's rights to the work (or any part thereof) have been missed. After signing the contract, the property rights to the published materials are transferred to the Scientific Publisher of the University of the National Education Commission, Krakow.
“Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” is an open access journal, and all its content is made available free of charge to users and institutions under the Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 license (attribution, non-commercial use, no derivative works). Under this license, the authors agree that their work may be lawfully reused for any purpose, except for commercial purposes, without the prior consent of the author or publisher. Everyone can read, download, copy, print, distribute and process these works, provided that the author's marking and the original publication place are correct. Published texts may not be used to create derivative works (e.g. to translate and publish in another language without the consent of the publisher). This is in line with the BOAI (Budapest Open Access Initiative) definition. "Studia Linguistica" does not charge for submitting or processing articles.
References
ROZWIĄZANIE SKRÓTÓW
Google Scholar
AntrP – Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. Wybór artykułów hasłowych oraz wykazy nazwisk wraz z chronologią i geografią, red. A. Cieślikowa, H. Górny, K. Skowronek, t. 1–6, Kraków 2007–2016.
Google Scholar
DFN – Duden – Familiennamen. Herkunft und Bedeutung von 20 000 Nachnamen, bearb. von R. und V. Kohlheim, Mannheim–Leipzig–Wien–Zürich 2005.
Google Scholar
Dziennik – Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu, w grudniu 1918, wyd. Drukarnia św. Wojciecha, Poznań 1918, [on‑line:] Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/35689/edition/52799/content (dostęp 11.03.2023).
Google Scholar
NAp – Słownik etymologiczno‑motywacyjny staropolskich nazw osobowych, część 1: Odapelatywne nazwy miejscowe, oprac. A. Cieślikowa przy współudziale J. Szymowej i K. Rymuta, Kraków 2000.
Google Scholar
NCh – Słownik etymologiczno‑motywacyjny staropolskich nazw osobowych, część 2: Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, oprac. M. Malec, Kraków 1995.
Google Scholar
NG – Słownik etymologiczno‑motywacyjny staropolskich nazw osobowych, część 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, oprac. Z. Klimek, Kraków 1997.
Google Scholar
NH – Słownik etymologiczno‑motywacyjny staropolskich nazw osobowych, część 6: Nazwy heraldyczne, oprac. M. Bobowska‑Kowalska, Kraków 1995.
Google Scholar
NOdm – Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, część 3: Odmiejscowe nazwy osobowe, oprac. Z. Kaleta przy współudziale E. Supranowicz, J. Szymowej, Kraków 1997.
Google Scholar
NmPol – Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany, red. K. Rymut, B. Czopek‑Kopciuch, U. Bijak, t. 1–14, Kraków 1996–2017.
Google Scholar
SNmP – Słownik nazwisk mieszkańców Poznania XVI–XVIII wieku, t. 1, oprac. I. Sarnowska‑Giefing, Poznań 2011; t. 2, oprac. I. Sarnowska‑Giefing, A. Kołodziejczyk‑Trawińska, A. Kulupa, M. Graf, E. Nowak‑Pasterska, Poznań 2014.
Google Scholar
SNW – Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, red. K. Rymut, t. I–X, Kraków 1992–1994.
Google Scholar
SSNO – Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, t. I–VI, Wrocław 1965–1983, Suplement t. VII, opr. pod kier. M. Malec, Wrocław 1984–1987.
Google Scholar
SWil – Słownik języka polskiego, oprac. A. Zdanowicz, M.B. Szyszka, J. Filipowicz, W. Tomaszewicz, F. Czepieliński, W. Korotyński, t. I–II, Wilno 1861, https://eswil.ijp.pan.pl/index.php (dostęp 15.03.2022).
Google Scholar
BIBLIOGRAFIA
Google Scholar
Bubak J., 1986, Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Kraków.
Google Scholar
Bystroń J.S., 1936, Nazwiska polskie, Lwów–Warszawa.
Google Scholar
Czachorowska M., 1998, System antroponimiczny w wielkopolskich rotach sądowych, Bydgoszcz.
Google Scholar
Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu w grudniu 1918, wyd. A. Gulczyński, Poznań 2018.
Google Scholar
Grzybowski S., 1957, Nazwisko jako element identyfikacji w dawnym prawie polskim, „Onomastica”, z. 3, s. 485–514.
Google Scholar
Gulczyński A., 2003, Zmiana nazwiska w polskim prawie administracyjnym, „Czasopismo Prawno‑Historyczne”, nr 55, z. 1, s. 99–148.
Google Scholar
Jaracz M., 2001, Nazwiska mieszkańców Kalisza od XVI do XVIII wieku, Bydgoszcz.
Google Scholar
Kaleta Z., 1998, Nazwisko w kulturze polskiej, Warszawa.
Google Scholar
Klemensiewicz Z., 1999, Historia języka polskiego, Warszawa.
Google Scholar
Konic H., 1924, Prawo osobowe, cz. I, Warszawa.
Google Scholar
Kopczyńska I., 2018, Poznanianki na Polskim Sejmie Dzielnicowym. „Przegląd Wielkopolski”, z. 3, s. 16–23.
Google Scholar
Kowalik‑Kaleta Z., 2007, Historia nazwisk polskich na tle społecznym i obyczajowym (XII–XV w.), t. 1, Warszawa.
Google Scholar
Lech D., 2004, Nazwy osobowe dziewiętnastowiecznych mieszkańców Opola (ze słownikiem etymologicznym nazwisk), Opole.
Google Scholar
Niewiadomska‑Cudak M., 2013, Walka o prawa wyborcze kobiet w Polsce, „Pedagogika Rodziny”, z. 3/1, s. 55–64.
Google Scholar
Nowak‑Pasterska E., 2020, Antroponimia złotników poznańskich XVI–XVIII wieku. Studium onomastyczno‑kulturowe, Poznań.
Google Scholar
Rudnicka‑Fira E., 2004, Antroponimia Krakowa od XVI do XVIII wieku. Proces kształtowania się nazwiska, Katowice.
Google Scholar
Rymut K., 2005, Nazwiska, [w:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska‑Feleszko, Kraków, s. 143–160.
Google Scholar
Sieradzki A., 2013, Poznańskie derywaty nazwiskowe XVI–XVIII wieku, Poznań.
Google Scholar
Słownik etymologiczno‑motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii, red. A. Cieślikowa, Kraków 2002.
Google Scholar
Taszycki W., 1924, Polskie nazwy osobowe, Kraków; przedruk w: tegoż, Rozprawy i studia polonistyczne, t. IV, Wrocław 1968, s. 21–40.
Google Scholar
Trepka W.N., 1963, Liber generationis plebeanorum (Liber chamorum), red. W. Dworzaczek, Wrocław.
Google Scholar
Woźniak E., 2016, Socjolingwistyczne aspekty zmiany nazwisk w okresie dwudziestolecia, „Onomastica” LX, s. 119–135.
Google Scholar
Woźniak E., Zarębski R., 2016, Pomiędzy rutyną a inwencją. O urzędowych wyborach nazwisk w dwudziestoleciu międzywojennym, „Roczniki Humanistyczne”, z. 6, s. 103–116.
Google Scholar
Woźniak E., Zarębski R., 2018, Stereotyp nazwiska polskiego w dwudziestoleciu międzywojennym, „Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze”, s. 425–436.
Google Scholar
Wójtewicz A., 2017, Kobiety w przestrzeni dziewiętnastowiecznego społeczeństwa. Rekapitulacja, „Litterraria Copernicana”, nr 2 (22), s. 103–118.
Google Scholar
Wyder G., 2017, Wielkopolskie działaczki w ruchu narodowo‑demokratycznym na terenie Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku. Szkic do działalności politycznej kobiet, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, nr 1 (2), s. 48–72.
Google Scholar
ŹRÓDŁA INTERNETOWE
Google Scholar
Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu, w grudniu 1918, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/35689/edition/52799/content (dostęp 11.03.2023).
Google Scholar
Zbiór praw sądowych na mocy konstytucji roku 1776 przez J.W. Andrzeja Zamoyskiego koronnego ułożony, Warszawa 1778, https://books.google.pl/books?id=CDZNAAAAcAAJ (dostęp 15.03.2023).
Google Scholar
Ustawa z dnia 24 października 1919 r. w przedmiocie zmiany nazwisk, Dziennik Ustaw. Poz. 478, nr 88, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19190880478 (dostęp 15.03.2023).
Google Scholar
Ustawa z dnia 1 lipca 1926 r. o aktach urodzenia dzieci nieznanych rodziców na obszarze byłego zaboru rosyjskiego, Dziennik Ustaw. Poz. 413, nr 72, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19260720413 (dostęp 22.06.2023).
Google Scholar