Nazwy drogi we współczesnej polszczyźnie. Analiza leksykalno-semantyczna
Main Article Content
Abstrakt
The author explicates the semantics of the concept of road in systemic data (etymology, dictionary definitions, semantic derivatives, compounds, collocations, and synonyms) on the basis of contemporary lexicographic data. She divides the analysis into two parts. In the first part, she presents successive constituents of the semantics of the road (156 altogether), in the second she reconstructs the cognitive structure of the linguistic image of the road as an element of space, the structure being presented in the following facets: hypernyms, functions, origin of the road, location, network, hierarchy of roads, parts, appearance, features, the road as the localizer of people (and plants and animals, beings from the sphere of the sacred as well as objects), actions, and emotions.
Downloads
Article Details
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Adamowski J., 1999, Kategoria przestrzeni w folklorze. Studium etnolingwistyczne, Lublin.
Google Scholar
Adamowski J., 2010, Na drodze życia, czyli o semantyce drogi w przysłowiach polskich, [w:] W świecie nazw. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Czesławowi Kosylowi, red. H. Pelcowa, Lublin, s. 31–35.
Google Scholar
Bartmiński J., 1973, O języku folkloru, Wrocław.
Google Scholar
Bartmiński J., 2006, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.
Google Scholar
Chudzik A., 2011, Droga jako metafora językowa, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin, s. 27–36.
Google Scholar
Cleary Th., 2000, Istota Tao. Wprowadzenie w podstawy taoizmu na podstawie oryginału Tao Te Ching oraz nauk wewnętrznych Chuang-tzu, tłum. S. Musielak, R. Bąk, K. Fordoński, Poznań.
Google Scholar
Czeremski M., Zawiła M., 2012, Podróż jako metaforyczny model religii potocznej. Teoria metafory pojęciowej w badaniach religioznawczych, „Przegląd Religioznawczy”, nr 3 (245), s. 87–105.
Google Scholar
Kazojć J., 2011, Słownik frekwencyjny języka polskiego V.05.2011, [w:] Słowniki, www. slowniki.org.pl/lista-frekwencyjna.pdf (dostęp: 21.10.2013).
Google Scholar
Kowalski P., 2007, Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa.
Google Scholar
Krzeszowski T., 1999, Aksjologiczne aspekty semantyki językowej, Toruń.
Google Scholar
Lakoff G., Johnson M., 2010, Metafory w naszym życiu, tłum. T.P. Krzeszowski, Warszawa.
Google Scholar
Lewicki A.M., 1998, Próba profilowania pojęcia „droga” na podstawie idiomatyzmów języka polskiego, [w:] Profilowanie w języku i tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin, s. 277–288.
Google Scholar
Lurker M., 1989, Słownik obrazów i symboli biblijnych, tłum. K. Romaniuk, Poznań.
Google Scholar
Niewskaja L.G., 1980, Siemantika „dorogi” i smieżnych priedstawlenij w pogriebalnoj obrjadie, [w:] Struktura tieksta, red. T.W. Cywjan, Moskwa, s. 228–239.
Google Scholar
Ożóg K., 2011, Metafora życia ludzkiego jako drogi – aspekty językowe i kulturowe, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin, s. 17–25.
Google Scholar
Smyk K., 2008, Zachowania na drodze i w drodze, czyli tradycyjna etykieta podróżna, [w:] Sztuka życia, zasady dobrego zachowania, etykieta. O zmienności obyczaju w kulturze, red. K. Łeńska-Bąk, M. Sztandara, Opole, s. 213–221.
Google Scholar
Smyk K., 2011, Każda droga dobra, co do ludzi prowadzi. O przenośnych sensach drogi w polskich przysłowiach, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologica”, t. IV: Europa Słowian w świetle socjo- i etnolingwistyki. Przeszłość – teraźniejszość, red. M. Wojtyła-Świerzowska, E. Książek, Kraków, s. 217–225.
Google Scholar
Smyk K., 2014, Funkcje motywu drogi w polskich pieśniach ludowych, „Literatura Ludowa”, nr 3, s. 3–28.
Google Scholar
Wojtyła-Świerzowska M., 2011, Droga w językach słowiańskich na tle indoeuropejskim, [w:] Droga w języku i kulturze. Analizy antropologiczne, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin, s. 11–16.
Google Scholar
Zierhoffer K., 1959, „Ścieżka” i jej synonimy w gwarach i historii języka polskiego na tle ogólnosłowiańskim, Wrocław.
Google Scholar
Zierhoffer K., 1963, Słowiańskie nazwy ścieżki nie należące do rdzenia *stьg-, [w:] idem, Studia z historii i geografii słownictwa polskiego i słowiańskiego, Poznań, s. 129–134.
Google Scholar