Łacina po polsku, czyli glosa o niefortunnej hybrydzie "warunek sine qua non"
Main Article Content
Abstrakt
This draft is dedicated to the warunek sine qua non expression, which is pervasive in modern Polish language (both in scientific and sensu largo journalistic sources). The draft’s author explains in detail the mechanism of error of this popular lingual hybrid and reflects on the causes for the several decade-long popularity of this structure, notabene sanctionaed in normative linguistic compendiums, as well as numerous lexicons and dictionaries. The issue of this unfortunate error in this case has been silhouetted against the issue of awareness on proper and subtle use of Latin expressions, phrases, and idioms in scientific dissertations and media publications. This issue is extremely important in modern culture and fades in a terrifyingly fast manner.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Bańko M. (red.), 2003, Wielki słownik wyrazów obcych PWN, Warszawa.
Google Scholar
Bobiatyński L., 2003, Wprowadzenie do antyku a nauczanie języków klasycznych: ze szczególnym uwzględnieniem metody M. Goliasa „Collectanea Philologica” 5, s. 207–220.
Google Scholar
Bobrowski F., 1841–1844, Słownik łacińsko-polski, Wilno, t. I–II.
Google Scholar
Buttler D., 1989, Dola i niedola wyrazów pochodzenia łacińskiego we współczesnej polszczyźnie, „Poradnik Językowy”, nr 3, s. 202–205.
Google Scholar
Czapiński L., 1892, Księga przysłów, sentencji i wyrazów łacińskich używanych przez pisarzów polskich, Warszawa.
Google Scholar
Drabik L., 2021 (oprac.), Słownik wyrazów obcych PWN z przykładami i poradami, Warszawa.
Google Scholar
Dyczkowski J. (red.), 1998, Nowy leksykon PWN, Warszawa.
Google Scholar
Gorzkowski A., 2007, Nauczyć słuchać, czyli czym jest naprawdę filologia?, [w:] Rzeczy minionych pamięć. Studia dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Ulewiczowi w 90. rocznicę urodzin, red. A. Borowski i J. Niedźwiedź, Kraków, s. 221–228.
Google Scholar
Jędraszko C., 1970, Łacina na co dzień, Warszawa.
Google Scholar
Jodkowski K., 2005, Filozofia przyrody jako warunek sine qua non powstania i rozwoju nauki, „Roczniki Filozoficzne” 53, nr 2, s. 424–427.
Google Scholar
Kopaliński W., 2021, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa.
Google Scholar
Korpanty J. (red)., 2001, Słownik łacińsko-polski, Warszawa, t. I–II.
Google Scholar
Landowski Z., Woś K., 2002, Słownik cytatów łacińskich. Wyrażenia – sentencje – przysłowia, Kraków.
Google Scholar
Markowski A., Pawelec R. (red.), 2007, Popularny słownik wyrazów obcych i trudnych, Warszawa.
Google Scholar
Mączyński J., 1564, Lexicon Latino-Polonicum ex optimis Latinae linguae scriptoribus concinnatum, Regiomonti.
Google Scholar
Melzak Z., 1995, Jak łacina uratowała mi życie. Wartość wykształcenia klasycznego, „Meander” 50, z. 3–4, s. 177–189.
Google Scholar
Plezia M. (red.), 2007, Słownik łacińsko-polski, wyd. 2, t. I–V, Warszawa.
Google Scholar
Rysiewicz Z., Safarewicz J. (red.), 1959, Słownik wyrazów obcych, Warszawa. Thesaurus linguae Latinae, 1906–1909, vol. 4, Lipsiae.
Google Scholar
Wesołowska E., 2016, Wstęp, [w:] W. Stroh, Łacina umarła, niech żyje łacina! Mała historia wielkiego języka, tłum. A. Arndt, Poznań, s. 11–21.
Google Scholar
Węclewski Z., 1851, Słownik łacińsko-polski do autorów klasycznych, Poznań.
Google Scholar
Wielka encyklopedia PWN, 2001–2005, Warszawa, t. 6.
Google Scholar
Mańkowski J., Conditio czy condicio?, 2003 [Poradnia Językowa PWN], https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/conditio-czy-condicio;4094.html (dostęp 12.03.2022).
Google Scholar
Mussomeli Ch., 2009, Condicio o conditio sine qua non?, https://accademiadellacrusca.it/it/consulenza/condicio-o-conditio-sine-qua-non/253 (dostęp 12.03.2022).
Google Scholar
Osiński I., 2020, Procedury – warunek sine qua non! [blog], http://ireneuszosinski.pl/procedury-warunek-sine-qua-non/ (dostęp 12.03.2022).
Google Scholar