Z etymologii polskiej (5): bimber
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The article deals with the Polish word bimber, i.e. ‘alcohol of poor quality smoked illegally by home means with primitive equipment; samogon’. Its chronology, geography and etymology are presented in the paper. As concerns the origin of the word, the three most popular interpretations are discussed in the article, ultimately favouring the concept proposed by A. Bańkowski, who sees here the effect of a semantic change of the jargon bimber ‘watch’ > ‘samogon’. The author of the article adds more facts and information to the theory of the etymologist from Częstochowa from Russian and Ukrainian criminal jargons of the first half of the 19th century and focuses on the semantic nuances of a rather unusual change of meaning ‘watch’, ‘fine jewellery made of silver and gold’ > ‘samogon’.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Bańkowski A., 2000, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. I–II, Warszawa.
Google Scholar
Czarnecki T., 2014, Die deutschen Lehnwörter im Polnischen Untersuchungen zur Chronologie und Geographie der Entlehnungen, Studium Naukowe 26, Warszawa.
Google Scholar
Ètymalagìčny sloǔnìk belaruskaj movy, 1978, rèd. V.U. Martynaǔ, t. Ì, Mìnsk [Этымалагічны слоўнік беларускай мовы, 1978, рэд. В.У. Мартынаў, т. І, Мінск].
Google Scholar
Fałowski A., 2022, Słownik etymologiczny polszczyzny potocznej, PWN, Warszawa.
Google Scholar
Gorbač O., 2006, Arg̀o v Ukraïnì, Lʹvìv [Горбач О., 2006, Арґо в Україні, Львів].
Google Scholar
Gobzej N., Sìmovič O., Âstremsʹka T., Didik-Meuš G., 2009, Leksikon l’vìvs’kij: považno ì na žart, L’vìv [Хобзей Н., Сімович О., Ястремська Т., Дидик-Меуш Г., 2009, Лексикон львівський: поважно і на жарт, Львів].
Google Scholar
Russische Gaunersprache, 1982, hrsg. O. Horbatsch, Frankfurt am Main.
Google Scholar
Siatkowski J., Basaj M., 2010, Słownik czesko-polski, wyd. 4, Warszawa.
Google Scholar
Słownik gwar polskich, 1983, red. J. Reichan, S. Urbańczyk, t. II/2, Wrocław.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, 1958–1969, red. W. Doroszewski, t. I–XI, Warszawa.
Google Scholar
Słownik polskich leksemów potocznych, 2001, red. W. Lubaś, t. I, Kraków.
Google Scholar
Stępniak K., 1993, Słownik tajemnych gwar przestępczych, Londyn.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, 1900–1927, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiecki, t. I–VIII, Warszawa.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, 1861, wyd. O. Orgelbrand, t. I–II, Wilno.
Google Scholar
Słownik współczesnego języka polskiego, 1996, red. B. Dunaj, Warszawa.
Google Scholar
Українські інетрмедії XVII–XVIII ст., 1960, ред. М.К. Гудзій, Київ.
Google Scholar
Stavicʹka L., 2005, Ukraïnsʹkij žargon. Slovnik, Kiïv [Ставицька Л., 2005, Український жаргон. Словник, Київ].
Google Scholar
Witkowski W., 2006, Nowy słownik zapożyczeń polskich w języku rosyjskim, wyd. 2, Kraków.
Google Scholar
Wielki słownik języka polskiego PAN, 2007–, red. P. Żmigrodzki, Kraków, https://wsjp.pl (dostęp: 19.01.2024).
Google Scholar