Prozodia semantyczna czasowników w języku polskim i słowackim
Main Article Content
Abstrakt
Celem artykułu jest wskazanie istnienia zjawiska prozodii semantycznej w polskim i słowackim dyskursie politycznym. Analiza pokazała, że prozodię semantyczną mają w porównywanych językach czasowniki, a ich znaczenie w tekstach politycznych często, choć nie zawsze pokrywa się ze znaczeniem słownikowym. Korpusem materiałowym badań były teksty programów partii politycznych w Polsce i na Słowacji. Na ich przykładzie przeanalizowano łączliwość czasowników w kontekście. Wybór korpusu podyktowany był wzmożonym zainteresowaniem problematyką badań politolingwistycznych w obu krajach.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Adamka P., 2016, Politická lingvistika?, [w:] Jazyk a politika. Na pomedzí lingvistiky a politológie, red. R. Štefančík, Bratislava, s. 11–19.
Google Scholar
Bańko M., 2008, O tzw. prozodii semantycznej i jej opisie w słownikach, [w:] Nowe studia leksykograficzne II, red. P. Żmigrodzki, R. Przybylska, Kraków, s. 151–161.
Google Scholar
Czachur W., 2020, Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław.
Google Scholar
Czachur W., 2022, Czym jest lingwistyka dyskursu?, [w:] Dyskurs, przekład, poezja, red. M. Grycan, W. Fijałkowska, A. Kieliszczyk, E. Piecka, Warszawa, s. 80–94.
Google Scholar
Dulebová I., 2011, Podoby súčasnej českej a slovenskej politickej lingvistiky, „Jazyk a kultúra” VIII, s. 1–8.
Google Scholar
Hebal-Jezierska M., 2016, Preferencja i prozodia semantyczna leksemów odnoszących się do członków mniejszości wietnamskiej w językach zachodniosłowiańskich (badanie korpusowe), „Zeszyty Łużyckie” L, s. 293–309.
Google Scholar
Hunston S., 2007, Semantic prosody revisited, „International Journal of Corpus Linguistics” XII(2), s. 249–268.
Google Scholar
https://manifesto-project.wzb.eu/ (dostęp 12.12.2024)
Google Scholar
Kamasa V., 2015, Prozodia semantyczna. Pojęcie, problemy, przydatność, „Socjolingwistyka” XXIX, s. 105–120.
Google Scholar
Kiełkiewicz-Janowiak A., 2023, Nieporozumienia w kontekście ochrony zdrowia. Prozodia semantyczna w dyskursie medycznym i w języku ogólnym, [w:] Komunikacja medyczna – wyzwania i źródła inspiracji, red. A. Doroszewska, M. Chojnacka-Kuraś, A.K. Jankowska, Warszawa, s. 203–218.
Google Scholar
Lewandowska-Tomaszczyk B., 1996, Negativity and semantic prosody, [w:] Lewandowska-Tomaszczyk B., Depth of Negation – A Cognitive Semantic Study, Łódź, s. 187–218.
Google Scholar
Louw B., 1993, Irony in the text or insincerity in the writer? – the diagnostic potential of semantic prosodies, [w:] Text and Technology: in honour of John Sinclair, red. M. Baker, G. Francis, E. Tognini-Bonelli, Amsterdam, s. 157–176.
Google Scholar
Pančíková M., 2013, Teksty przedwyborczej propagandy politycznej, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” XX, s. 167–176.
Google Scholar
Partington A., 2004, “Utterly content in each other’s company”: Semantic prosody and semantic preference, „International Journal of Corpus Linguistics” IX(1), s. 131–156.
Google Scholar
Pawlikowska A., 2012, Zastosowanie metod językoznawstwa korpusowego i lingwistyki kwantytatywnej w analizie dyskursu, „Oblicza komunikacji” V, s. 111–125.
Google Scholar
Pawłowski A., 2003, Lingwistyka korpusowa – perspektywy i zagrożenia, „Polonica” XXII–XXIII, s. 19–32.
Google Scholar
Pisarek W., 1986, Szkic wstępu do politolingwistyki, „Prace Filologiczne” XXXIII, s. 55–60.
Google Scholar
Popławski B., 2020, Politolingwistyka dyplomatyczna. Analiza percepcji Afryki Subsaharyjskiej w exposé ministrów spraw zagranicznych II i III RP, „Politeja” VI(69), s. 197–226.
Google Scholar
Puzynina J., 1992, Język wartości, Warszawa.
Google Scholar
Sinclair J., 1987, Looking up: An account of the COBUILD project in lexical computing and the development of the Collins COBUILD English Language Dictionary, London.
Google Scholar
Sinclair J., 1996, The search for units of meaning, „Textus” IX, s. 75–106.
Google Scholar
slovnik.juls.savba.sk (dostęp 12.12.2024)
Google Scholar
Sojda S., 2024, Prozodia semantyczna w dyskursie politycznym (porównanie polsko-słowackie), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” LVIII(2), s. 49–64.
Google Scholar
Stubbs M., 1996, Text and Corpus Linguistics, Oxford.
Google Scholar
Stubbs M., 2002, Two quantitative methods of studying phraseology in English, „International Journal of Corpus Linguistics” VII(2), s. 215–244.
Google Scholar
Skowronek B., 2016, Współczesny dyskurs polityczny a zjawisko nowomowy, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” XI, s. 110–118.
Google Scholar
Woźniak W., 2017, Programy polskich partii politycznych jako materiał empiryczny w badaniach dyskursu politycznego, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” II, s. 41–58.
Google Scholar
wsjp.pl (dostęp 12.12.2024)
Google Scholar
Zhang Ch., 2024, An overview of corpus-based studies of semantic prosody, „Asian Social Science” VI(6), 10.5539/ass.v6n6p190 (dostęp 03.01.2025).
Google Scholar
Zhang W., 2009, Semantic prosody and ESL/EFL vocabulary pedagogy, „TESL Canada Journal” XXVI(2), s. 1–12.
Google Scholar