I segnali discorsivi wiesz e sai in polacco e in italiano: un’analisi contrastiva
Main Article Content
Abstrakt
Il presente contributo si propone di condurre un’analisi contrastiva riguardante l’uso del segnale discorsivo wiesz in polacco e del suo corrispettivo italiano sai. Tali espressioni sono state oggetto di alcuni studi, ma non risulta che la questione sia stata analizzata a livello comparativo per quanto riguarda l’italiano e il polacco. Il confronto dei dati provenienti dai corpus di lingua parlata delle due lingue ha permesso di dimostrare che wiesz e sai condividono quasi tutte le principali funzioni discorsive, e possono pertanto essere considerati – salvo alcune eccezioni – come equivalenti sia dal punto di vista semantico che pragmatico.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Aijmer K., Simon‑Vandenbergen A., 2006, Pragmatic markers in contrast, Amsterdam: Elsevier.
Google Scholar
Bazzanella C., 1990, Phatic connectives as interactional cues in contemporary spoken Italian, “Journal of Pragmatics”, 14, pp. 629–647.
Google Scholar
Bazzanella C., 1995, I segnali discorsivi, [in:] Grande grammatica italiana di consultazione, red. L. Renzi, G. Salvi, & A. Cardinaletti, Bologna: il Mulino, pp. 225–257.
Google Scholar
Bazzanella C., 2006, Discourse markers in Italian: Towards a ‘compositional’ meaning, [in:] Approaches to Discourse Particles, red. K. Fischer, Amsterdam: Elsevier, pp. 449–464.
Google Scholar
Bazzanella C., 2011, Segnali discorsivi, [in:] Enciclopedia dell’Italiano (2011), https://www.treccani.it/enciclopedia/segnali-discorsivi_(Enciclopedia-dell’Italiano)/ (30.03.2025)
Google Scholar
Blakemore D., 1987, Semantic Constraints on Relevance, Oxford: Blackwell.
Google Scholar
Bogusławski A., Danielewiczowa M., 2005, Verba polona abscondita: sonda słownikowa III, Warszawa: Elma Books.
Google Scholar
Charciarek A., 2010, Polskie wyrażenia metatekstowe o funkcji fatycznej i ich odpowiedniki czeskie i rosyjskie, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
De Santis C., 2010, Formule esclamative, [in:] Enciclopedia dell’Italiano (2010), https://www.treccani.it/enciclopedia/formule-esclamative_(Enciclopedia-dell’Italiano)/ (30.03.2025)
Google Scholar
Fedriani C., Molinelli P., 2024, Discourse markers vs other types of pragmatic markers, [in:] Manual of Discourse Markers in Romance, red. M. Mosegaard Hansen & J. Visconti, Berlin: De Gruyter, pp. 29–61.
Google Scholar
Fischer K., 2006, Towards an understanding of the spectrum of approaches to discourse particles, [in:] Approaches to discourse particles, red. K. Fischer, Amsterdam: Elsevier, pp. 1–20.
Google Scholar
Fraser B., 2006, Towards a theory of discourse markers, [in:] Approaches to discourse particles, red. K. Fischer, Amsterdam: Elsevier, pp. 189–204.
Google Scholar
Jucker A., Ziv Y., 1998, Discourse markers: Introduction, [in:] Discourse markers: Descriptions and theory, red. A. Juncker & Y. Ziv, Amsterdam: Benjamins, pp. 1–12.
Google Scholar
Kawka M., 1988, Metatekstowe zdania z „bo” w języku Jana Kochanowskiego, “Język Polski”, z. 4–5, s. 212–221.
Google Scholar
Kriger U., 1983, Wyznaczniki składniowej segmentacji tekstu miejskiego języka mówionego mieszkańców Górnego Śląska i Zagłębia, Katowice: UŚ.
Google Scholar
Manili P., 1988, Per un’indagine su sai, sa (e forme collegate), [in:] “Annali dell’Università per Stranieri di Perugia”, 10, pp. 179–213.
Google Scholar
Molinelli P., 2014, Sai cosa ti dico? Non lo so, se non me lo dici. Sapere come segnale pragmatico nell’italiano parlato contemporaneo, [in:] Dall’architettura della lingua italiana all’architettura linguistica dell’Italia. Saggi in omaggio a Heidi Siller-Runggaldier, red. P. Danler & C. Konecny, Frankfurt am Main: Peter Lang.
Google Scholar
Moroz A., 2018, Operator WIESZ – wyróżnik komunikacji potocznej, “Świat i słowo”, 30, pp. 27–42.
Google Scholar
Nencioni G., 1976, Parlato-parlato, parlato-scritto, parlato-recitato, “Strumenti critici”, n. 29, pp. 1–56.
Google Scholar
Nigoević M., Perišić K., 2009, Quando il verbo non è solo un verbo (segnali discorsivi di origine verbale), “Strani jezici” 29, pp. 1–8.
Google Scholar
Östman J., 1981, ‘You Know’: A discourse-functional study, Amsterdam: Benjamins.
Google Scholar
Ożóg K., 1990, Leksykon metatekstowy współczesnej polszczyzny mówionej. Wybrane zagadnienia, Kraków: nakł. UJ.
Google Scholar
Pisarkowa K., 1975, Składnia rozmowy telefonicznej, Wrocław.
Google Scholar
Scarpel S., in stampa, Sulla traduzione del verbo sapere in polacco, [in:] volume monografico, Ljubljana University Press.
Google Scholar
Schiffrin D., 1987, Discourse Markers, Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar
Tarski A., 1933, Pojęcie prawdy w językach nauk dedukcyjnych, Tow. Naukowe Warszawskie.
Google Scholar
PWN – Wielki słownik języka polskiego PWN, red. S. Dubisz, t. 1–5, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018
Google Scholar
WSJP – Wielki Słownik Języka Polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki, https://wsjp.pl.
Google Scholar
ISJP – Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, t. I–II, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
Google Scholar