Nazwy własne podziemnych wyrobisk w żupach krakowskich (XVI–XVIII w.)
Main Article Content
Abstrakt
This paper is an attempt at describing proper names of underground salt excavations. Among the analysed terms, the most documented ones are commemorative names, which are based on anthroponyms - surnames and first names. A less numerous group is represented by names related to the location of the objects, point to their functions in the mine, or refer to physiographic features. Moreover, there are names of cultural or metaphorical character. These terms are varied both in terms of motivation and level of formality. The material for analysis comes from the texts of Instrukcje górnicze dla żup krakowskich z XVI-XVIII wieku.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Charkot J., Krzysztofek D., 2014, Dzieje szybu Daniłowicza, „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” XXIX, s. 7–32.
Google Scholar
Charkot J., Skubisz M., 2018, Studium historyczno-konserwatorskie komory Holzbring i chodnika bez nazwy na poziomie I i w kopalni soli Wieliczka, Wieliczka.
Google Scholar
Data K., 2016, Kulturowe uwarunkowania nazw ulic – tradycja i zmiana, „Język a Kultura”, t. XXVI, s. 81–96.
Google Scholar
Długosz A., 1958, Wieliczka. Magnum sal jako zabytek kultury materialnej, Warszawa.
Google Scholar
Doroszewski W., 1958–1969, Słownik języka polskiego, t. I–XI, Warszawa.
Google Scholar
Fischer S., 1962, Dzieje bocheńskiej żupy solnej, Warszawa.
Google Scholar
Horyń E., 2016, Źródła do dziejów leksyki górnictwa solnego w Polsce, [w:] Dialog z tradycją, t. 5, Językowe dziedzictwo kultury materialnej, red. E. Młynarczyk, E. Horyń, Kraków, s. 35–47.
Google Scholar
Horyń E., 2018, Słownictwo z zakresu górnictwa solnego XVI–XVIII wieku na tle polszczyzny ogólnej, Kraków.
Google Scholar
Horyń E., 2020, Prasoł i tołpa, czyli o dwóch zapożyczeniach wschodniosłowiańskich w dawnym profesjolekcie górnictwa solnego, [w:] Tradycja i nowoczesność: z zagadnień języka i literatury Słowian Wschodnich, t. 2, red. A. Kotkiewicz, B. Ostrowski, M. Knurowska, M. Mazuś, Kraków, s. 98–106.
Google Scholar
Jaworski W., Kurowski P., Kurowski R., 1984, Charakterystyka zabytkowych wyrobisk kopalni soli w Wieliczce, „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” XIII, s. 17–105.
Google Scholar
Jodłowski A., 1982, Szyb Goryszowski w Wieliczce w świetle wstępnych badań archeologicznych, „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” XI, s. 53–99.
Google Scholar
Keckowa A., 1963, Wstęp, [w:] Instrukcje górnicze dla żup krakowskich z XVI–XVIII wieku, opr. A. Keckowa, Wrocław, s. VII–XV.
Google Scholar
Keckowa A., 1969, Żupy krakowskie w XVI–XVIII w. (do 1772 r.), Wrocław.
Google Scholar
Malec M., 2003, Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski, Warszawa.
Google Scholar
Międzobrodzka M., Krokosz P., 2013, Górnicza Wieliczka. Przewodnik po mieście, Wieliczka.
Google Scholar
Migdas T., 2011, Płaszcze, Śmierdziuchy. Błagaj, cz. 1. W kręgu nazewnictwa podziemnych wyrobisk kopalni soli w Bochni, „Wiadomości Bocheńskie”, s. 23–26.
Google Scholar
Migdas T., 2012, Płaszcze, Śmierdziuchy. Błagaj, cz. 2. W kręgu nazewnictwa podziemnych wyrobisk kopalni soli w Bochni, „Wiadomości Bocheńskie”, s. 22–26.
Google Scholar
Piotrowicz J., 1988, Żupy Krakowskie w pierwszych wiekach rozwoju od połowy XIII do początków XVI wieku, [w:] A. Jodłowski, Dzieje żup krakowskich, Wieliczka, s. 103–158.
Google Scholar
Walczy Ł., 1994, Uposażenie Kościoła św. Klemensa w Wieliczce, „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” XVIII, s. 53–99.
Google Scholar
Warcholik S., 1952, Kopalnia soli w Bochni, Warszawa.
Google Scholar
Wojnarski J., 1967, Wędrówki po Ziemi Bocheńskiej, [w:] Ziemia Bocheńska, red. K. Szwajca, Kraków.
Google Scholar
Bochnia. Miasto Soli, Szyb Sutoris, http://bochnia.eu/turystyka/przewodnik-po-miescie/spacery-i-wycieczki-3/nacl-bochenski-szlak-solny-na-swiecie-im-swietej--kingi/szyb-sutoris (dostęp: 6.04.2021).
Google Scholar
Kopalnia Soli „Wieliczka”, Komora Pieskowa Skała. Komora ku pamięci Jana Wielopolskiego, https://www.kopalnia.pl/kopalnia-wiedzy/komora-pieskowa-skala-komora-ku-pamieci-jana-wielopolskiego (dostęp: 6.04.2021).
Google Scholar
Kopalnia Soli „Wieliczka”, Komory – pomieszczenia wydrążone w solnej skale, https://www.kopalnia.pl/turysta-indywidualny/o-kopalni/komory-pomieszczenia-wydrazone-w-solnej-skale (dostęp: 6.04.2021).
Google Scholar
Kopalnia Soli „Wieliczka”, Szyb Regis – szyb górniczy o niezwykłej historii, https://www.kopalnia.pl/kopalnia-wiedzy/szyb-regis-szyb-gorniczy-o-niezwyklej-historii-kc47 (dostęp: 6.04.2021).
Google Scholar
Wieliczka. Solne Miasto, https://www.wieliczka.eu/pl/201129/61620/aktualnosci.html (dostęp: 8.07.2021).
Google Scholar