Feminative in the interwar Catholic press. A contribution to the history of feminine names in Polish

Main Article Content

Ewa Woźniak
https://orcid.org/0000-0002-0784-6178

Abstract

The subject of the description in the article are female names recorded in the interwar Catholic press. The study included two volumes of three periodicals: „Rodzina Polska” (1929, 1931), „Gazeta dla Kobiet” (1933, 1935) and „Kuźniczanka” (1932, 1936). The aim of the analysis is to confront the then status of female names in environments referring to the social teaching of the Church with their valuation in contemporary public discourse, in which the affirmation of feminatives is combined with leftist or feminist views. Selected sources also search for evidence confirming or falsifying the thesis about the tendency towards masculinization in the 1930s. The material recorded a significant number of 244 different female formations. The rule is to call women holding positions in the authorities of associations and organizations female formations, e.g. prezeska, wiceprezeska, sekretarka generalna, dyrektorka etc. Male names were used sporadically to refer to women, which does not provide grounds for concluding that the practice of using male names expanded at that time. Only the scientific titles, doctor and professor, appeared only in the male variant.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
Woźniak, E. (2025) “Feminative in the interwar Catholic press. A contribution to the history of feminine names in Polish”, ANNALES UNIVERSITATIS PAEDAGOGICAE CRACOVIENSIS. STUDIA LINGUISTICA, (20), pp. 447–463. doi: 10.24917/20831765.20.27.
Section
Articles

References

Bełcikowski J., 1930, Warszawa kobieca. Wszystkie organizacje kobiece z siedzibą w Warszawie, Warszawa.
Google Scholar

Jankowska K., 2018, Nazwy kobiet w czasopiśmie „Bluszcz” z lat 1924–1925. Analiza semantyczna i formalna, komputeropis pracy dyplomowej.
Google Scholar

Jankowski H., 2021, W obronie języka czy w obawie przed zmianą? Manipulacje językowe w prawicowych tekstach publicystycznych o nazwach żeńskich, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” LV, s. 73–87.
Google Scholar

Karamańska M., Młynarczyk E., 2019, Komponenty eksponujące cechę żeńskości w nazwach stowarzyszeń II Rzeczpospolitej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis” XIV, s. 67–78.
Google Scholar

Kieraś W., Kobyliński Ł., 2021, Korpusomat – stan obecny i przyszłość projektu, „Język Polski” CI, z. 2, s. 49–58.
Google Scholar

Kita M., 2013, Preferuję: pani ministro. Dyskusja na temat ministry, [w:] Mówię, więc jestem. Rozmowy o współczesnej polszczyźnie 4, red. M. Milewska‑Stawiany, E. Rogowska‑Cybulska, Gdańsk, s. 88–93.
Google Scholar

Klemensiewicz Z., 1957, Tytuły i nazwy zawodowe kobiet w świetle teorii i praktyki, „Język Polski” 2, s. 101–119.
Google Scholar

Kristanova E., 2011, Ilustrowany miesięcznik społeczno‑kulturalny i literacki „Rodzina Polska” (1927–1939). Ogólna charakterystyka pisma, [w:] Ludzie i książki. Studia i szkice bibliologiczno‑biograficzne, red. E. Andrysiak, Łódź, s. 283–301.
Google Scholar

Kristanova E., 2022, Wizerunki kulturowe kobiet dwudziestolecia międzywojennego w miesięczniku „Rodzina Polska” (1927–1939), „Journal of Modern Science” (I)48, s. 305–322.
Google Scholar

Leszczyńska A., 2001, Feministki o języku, „Zadra” 1, s. 30–32.
Google Scholar

Łaziński M., 2006, O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo‑płciowa, Warszawa.
Google Scholar

Łaziński M., 2023, Feminatywy oraz inne spory o słowa. Próba diagnozy i propozycje pozytywne, „Socjolingwistyka” XXXVI, s. 345–368.
Google Scholar

Maj E., 2020, Wzorzec kobiety w prasie dla katoliczek w Polsce międzywojennej: przypadek periodyku „Kuźniczanka” (1931–1936), „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych” I(8), s. 113–139.
Google Scholar

Majka K., 2018, Kobieta na szerokim świecie, czyli językowy obraz kobiety w czasopiśmie „Moja Przyjaciółka” z lat 1934–1938, komputeropis pracy dyplomowej.
Google Scholar

Małocha‑Krupa A., 2018, Feminatywum w uwikłaniach językowo‑kulturowych, Wrocław.
Google Scholar

Miemietz B., 1993, Kto to jest „człowiek”?, „Teksty Drugie” 4/5/6, s. 169–180.
Google Scholar

Niepytalska‑Osiecka A., 2021, Mieszkańcy i mieszkanki – symetryczne informowanie o płci jako przejaw języka niedyskryminującego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” LV, s. 57–72.
Google Scholar

Skudrzyk A., 2020, Od prorokini do marszałkini, czyli o derywacji w miarę potrzeb, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis” XV, s. 247–254.
Google Scholar

Statut 1930, Statut Związku Wielkopolskich Kółek Włościanek, https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/285420/edition/236170?language=pl.
Google Scholar

Wiśniewski M., Kaproń‑Charzyńska I., 2024, Morfologia współczesnego języka polskiego. Zagadnienia ogólne. Słowotwórstwo, Toruń.
Google Scholar

Woźniak E., 2014, Język a emancypacja, feminizm, gender, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” LX, s. 295–312.
Google Scholar

Woźniak E., 2020, Przełomowe dwudziestolecie. Lata 1918–1939 w dziejach języka polskiego, Łódź.
Google Scholar

Woźniak E., 2021, Dzieje nazw żeńskich w polszczyźnie jako odbicie przemian społeczno‑kulturowych, [w:] Dialog z Tradycją, t. 9: Językowe świadectwa przemian społeczno‑kulturowych, red. E. Młynarczyk i E. Horyń, Kraków, s. 383–392.
Google Scholar

Woźniak E., 2024, Od nazwy żeńskiej do feminatywum. Z dziejów kategorii słowotwórczej i jej nazewnictwa, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 89–100.
Google Scholar