Patron saints of Lublin churches as elements of the city’s sacral landscape

Main Article Content

Adam Siwiec
https://orcid.org/0000-0002-9307-808X

Abstract

The article discusses the historical and descriptive aspects of the invocations of patron saints in the Lublin churches, in the context of the city’s space and sacral landscape. Because the dominant role in Lublin’s religious life is played by the Catholic Church, the most numerous group are the names relating to Catholicism - but not exclusively: other Christian denominations (including Eastern ones) are also represented. Churches as spatial objects belong to the city’s cultural landscape, its sacral landscape and sacred space. It is a sanctity that emerges thanks to shared meanings, communicated by means of an urban and architectural code, as well as in connection with linguistic forms qua messages concerning a given object and place. Forms of this kind are invocations of patron saints associated with places of religious cult. They have a discursive marking that results from being anchored in religious discourse; however, they can also function as elements that organize the communal life of the discourse of social memory. This article deals with Catholic patron saints. The data have been classified semantically but also with respect to the form of the names and their cultural motivation. Thanks to this, they could be correlated with specific ways of the onymic impersonation of the sacred.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite
Siwiec, A. (2020) “Patron saints of Lublin churches as elements of the city’s sacral landscape”, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica, (15), pp. 227–246. doi: 10.24917/20831765.15.19.
Section
Articles

References

Bednarek S., 2012, Mnemotoposy. Słowo wstępne, „Przegląd Kulturoznawczy”, nr 1 (11), s. 5–11.
Google Scholar

Bierwiaczonek K., 2011, Landmarki i miejsca święte. Społeczne znaczenia i role kościołów w miastach górnośląskich, [w:] Miasto i sacrum, red. M. Kowalewski, A.M. Królikowska, Kraków, s. 87–98.
Google Scholar

Chachaj J., 2015, Lubelski kościół pod wezwaniem Świętego Mikołaja w świetle źródeł i literatury, „Teka Komisji Historycznej – OL PAN” XII, s. 35–53.
Google Scholar

Chachaj J., 2011, Początki kościołów lubelskich w świetle legend i przekazów historycznych, Lublin.
Google Scholar

Cieślikowa A., 1996, Metody w onomastycznych badaniach różnych kategorii nazw własnych, „Onomastica” XLI, s. 5–19.
Google Scholar

Czapla A., Wośko Z., 2016, Skąd się wzięły nazwy obecnych dzielnic i osiedli Lublina?, [w:] Centrum a peryferie w opisach językoznawczych, red. F. Czyżewski, M. Olejnik, H. Pelcowa, Lublin, s. 13–35.
Google Scholar

Eliade M., 1992, Próba labiryntu. Rozmowy z Claude-Henri Rocquetem, tłum. K. Środa, Warszawa.
Google Scholar

Eliade M., 1993, Sacrum, mit, historia, tłum. A. Tatarkiewicz, Warszawa.
Google Scholar

Encyklopedia katolicka, 1973, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, t. I, Lublin.
Google Scholar

Flaga M., 2011, Przemiany przestrzeni sakralnej Lublina – historia zapisana w kulturowym krajobrazie miasta, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” XV, s. 15–28.
Google Scholar

Gawarecki H., 1974, O dawnym Lublinie: szkice z przeszłości miasta, Lublin [Biblioteka Cyfrowa WBP w Lublinie].
Google Scholar

Graf M., 2008, Nazwy budowli publicznych: 2. Budowle sakralne, [w:] Nazewnictwo geograficzne Poznania, red. Z. Zagórski, Poznań, s. 558–566.
Google Scholar

Jaracz M., 2004, Sposoby nominacji bydgoskich kościołów i kaplic, [w:] Nazwy mówią, red. M. Pająkowska-Kęsik, M. Czachorowska, Bydgoszcz, s. 137–146.
Google Scholar

Kłoczowski J., 1971, Kult św. Michała Archanioła w Polsce średniowiecznej, „Zeszyty Naukowe KUL” XIV, 4, s. 19–27.
Google Scholar

Kowalewski M., Kowalewska D., 2011, Katedra jako stereotyp przestrzenny. Przypadek kościoła pw. św. Jakuba w Szczecinie, [w:] Miasto i sacrum, red. M. Kowalewski, A.M. Królikowska, Kraków, s. 75–86.
Google Scholar

Królikowska A.M., Kowalewski M., 2011, W poszukiwaniu przestrzeni świętej w mieście, [w:] Miasto i sacrum, red. M. Kowalewski, A.M. Królikowska, Kraków, s. 7–18.
Google Scholar

Leach E., 1989, Kultura i komunikowanie. Logika powiązań symbolicznych. Wprowadzenie do analizy strukturalnej w antropologii społecznej, [w:] E. Leach, A.J. Greimas, Rytuał i narracja, tłum. M. Buchowski, A. Grzegorczyk, E. Umińska-lisenko, Warszawa, s. 21–98.
Google Scholar

Łapiński J., 2018, Sacrum w krajobrazie a krajobraz sakralny, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” XXXIX (1), s. 41–62.
Google Scholar

Makarski W., 2008, Wezwania świątyń na Kresach wschodnich, [w:] Poznawanie sąsiadów. Z zagadnień religijnych w polskiej i ukraińskiej kulturze, red. M. Ołdakowska--Kuflowa, M. Kawecka, Lublin, s. 163–205.
Google Scholar

Marczewski J. ks., 2002, Duszpasterska działalność kościoła w średniowiecznym Lublinie, Lublin.
Google Scholar

Michalski W., 2015–2016, Legenda fundacyjna dawnej lubelskiej fary św. Michała Archanioła, „Bibliotekarz Lubelski”, t. 58–59, s. 73–106.
Google Scholar

Myszka A., 2016, Urbanonimia Rzeszowa. Językowo-kulturowy obraz miasta, Rzeszów.
Google Scholar

Pietraszko S., 2014, Krajobraz i kultura, [w:] Krajobrazy. Antologia tekstów, red. B. Frydryczak, D. Angutek, Poznań, s. 53–60.
Google Scholar

Puzynina J., 1998, Człowiek – Język – Sacrum, [w:] Człowiek – Dzieło – Sacrum, red. S. Gajda, H.J. Sobeczko, Opole, s. 19–31.
Google Scholar

Radzik T., 1997, Żyli z nami, [w:] Lublin w dziejach i kulturze Polski, red. T. Radzik, A.A. Witusik, Lublin, s. 245–269.
Google Scholar

Rozwałka A., Niedźwiadek R., Stasiak M., 2006, Lublin wczesnośredniowieczny. Studium rozwoju przestrzennego, Warszawa.
Google Scholar

Rutkiewicz M., 2006, Sacrum w onomastyce, [w:] Onimizacja i apelatywizacja, red. Z. Abramowicz, E. Bogdanowicz, Białystok, s. 563–579.
Google Scholar

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1884, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, B. Walewski, t. V, Warszawa.
Google Scholar

Wadowski J.A. ks., 1907, Kościoły lubelskie, Kraków [wyd. II – reprint: Lublin 2004].
Google Scholar

Wallis A., 1977, Miasto i przestrzeń, Warszawa.
Google Scholar

Witkowska A., 1999, Titulus ecclesiae. Wezwania współczesnych kościołów katedralnych w Polsce, Warszawa.
Google Scholar

Zieliński W.K., 1876, Opis Lublina. Przewodnik dla zwiedzających miasto i jego okolice […] z planem miasta, Lublin [Biblioteka Cyfrowa WBP w Lublinie].
Google Scholar

Żywicki J., 2018, Adaptacje dawnych cerkwi na świątynie rzymskokatolickie w międzywojennym Lublinie, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 66 (3), s. 343–362.
Google Scholar

http://karmel.lublin.pl/kosciol-sw-jozefa/ [dostęp: 20.03.2020]
Google Scholar

http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/kosciol-matki-bozej- wspomozenia-wiernych-klasztor-salezjanow-w-lublinie/ [dostęp: 20.03.2020]
Google Scholar

http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/kosciol- ewangelicko-augsburski-pw-swietej- trojcy-w-lublinie/ [dostęp: 20.03.2020]
Google Scholar

https://lublin.luteranie.pl/2013/12/lublin-wielu-wyznan-i-narodowosci-casus- ewangelicy/ [dostęp: 20.03.2020]
Google Scholar

http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/zakon-ojcow-bonifratrow-w-lublinie- historia-zakonu/ [dostęp: 20.03.2020]
Google Scholar

http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/kosciol-pw-sw-kazimierza-w-lublinie- nieistniejacy-ul-bernardynska-15/ [dostęp: 20.03.2020]
Google Scholar

http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/kosciol-i-klasztor-wizytek-w-lublinie- obecnie-centrum-kultury/ [dostęp: 20.03.2020]
Google Scholar

https://lublin.gosc.pl/doc/6096597.Kosciol-sw-Michala-Archaniola-na-lubelskich-Bronowicach-wpisany [dostęp: 5.04.2020]
Google Scholar

https://kurierlubelski.pl/kosciol-sw-michala-archaniola- w-lublinie-wpisany- do-rejestru-zabytkow-to- podniesienie-rangi-swiatyni/ar/c1-14702767 [dostęp: 5.04.2020]
Google Scholar

https://archidiecezjalubelska.pl/ [dostęp: 5.04.2020]
Google Scholar

https://glusk.diecezja.lublin.pl i http://www.psmlublin.pl/ historia-parafii/ [dostęp: 5.04. 2020]
Google Scholar

http://www.swjadwiga.lublin.pl [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar

https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Chmielowski [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar

http://kolbe.lublin.pl [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar

https://pl.wikipedia.org/wiki/Maksymilian_Maria_Kolbe [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar

https://pl.wikipedia.org/wiki/Urszula_Ledóchowska [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar

https://swietaurszula.lublin.pl/pl/parafia/historia [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar

https://goral.diecezja.lublin.pl/patron/ [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar

https://bobola.pl/parafia/patron-swiety-andrzej-bobola [dostęp: 8.04.2020]
Google Scholar