O potrzebnych i niepotrzebnych zapożyczeniach z języka angielskiego
Main Article Content
Abstrakt
The aim of the article is to assess the English borrowings from the viewpoint of linguistic correctness. Determining if a given borrowing is needed or redundant is based on two criteria: sufficiency and economy. The analysis showed that a majority of the lexical borrowings are needed, because it names new objects and phenomena. There are, however, forms, which are redundant, e.g. lewel instead of poziom, progres instead of postęp, look instead of wygląd. The borrowing is also justified when the borrowed word experiences a change in meaning in Polish, e.g. event // wydarzenie, zdarzenie, hejt // nienawiść, is differently stylistically marked than their Polish equivalent, e.g. tabloid // brukowiec or becomes a euphemism, e.g. aborcja // przerywanie ciąży. Some semantic calques are unnecessary, such as filozofia, dedykować. The structural-semantic calques, presenting the complexity of English structure by familiar elements, e.g. political correctness > poprawność polityczna generally do not raise any concerns about their correctness. However, connecting two nouns in the Nominative case, where the first noun serves as a modifier, is generally considered wrong, e.g. Miłosz Festiwal instead of Festiwal Milosza.
Downloads
Article Details
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Doroszewski W., 1950, Kryteria poprawności językowej, Warszawa.
Google Scholar
Dunaj B., 1987, Polonizacja niemieckiego słownictwa fachowego (technicznego i rzemieślniczego), [w:] Deutsch-polnische Sprachkontakte: Beiträge zur gleichnamigen Tasche Forschungen 10.–13. April 1984 Göttingen, wyd. Al. Pohl – A. de Vincenz, Slavistische Forschungen 52, Köln, Böhlau, s. 15–28.
Google Scholar
Dunaj B., 1989, Język mieszkańców Krakowa. Cz. I: Zagadnienia teoretyczne, fonetyka, fleksja, Kraków.
Google Scholar
Dunaj B., 1993, Żeńskie odpowiedniki wyrazu biznesmen: businesswoman, kobieta interesu, biznesmenka itp. „Język Polski” LXXIII, s. 167–172.
Google Scholar
Dunaj B., 2017, Zmiany w słownictwie polskim po 1989 roku, [w:] Świat słów. Jedność w różnorodności, red. M. Pachowicz, K. Choińska, Tarnów, s. 53–78.
Google Scholar
Duska J., Mika D., 2017, Piętnastowieczne hejstać a współczesne hejtować – o agresji werbalnej w polszczyźnie, „Język Polski” XCVII, s. 118–126.
Google Scholar
Klemensiewicz Z., 1961–1972, Historia języka polskiego, t. 1–3, Warszawa.
Google Scholar
Kłosińska K., 2014, Dedykować, dedykowany, „Poradnik Językowy”, z. 10, s. 68–76.
Google Scholar
Koneczna H., 1936/7, Wyrazy angielskie w języku polskim, „Poradnik Językowy”, s. 161– 170.
Google Scholar
Krasnowolski A., 1920, Najpospolitsze błędy językowe zdarzające się w mowie i piśmie polskiem, wyd. 4, Warszawa.
Google Scholar
Kryński A.A., 1921, 1931, Jak nie należy mówić i pisać po polsku, cz. I, II, Warszawa.
Google Scholar
Mańczak-Wohlfeld E., 1987, Najstarsze zapożyczenia angielskie w polszczyźnie, „Język polski” LXVII, s. 24–31.
Google Scholar
Mańczak-Wohlfeld E., 1993, Uwagi o wpływie języka angielskiego na polszczyznę końca XX w., „Język polski” LXXIII, s. 279–281.
Google Scholar
Mańczak-Wohlfeld E., 1995, Tendencje rozwojowe współczesnych zapożyczeń angielskich w języku polskim, Kraków.
Google Scholar
Mańczak-Wohlfeld E., 2006, Angielsko-polskie kontakty językowe, Kraków.
Google Scholar
Mańczak-Wohlfeld E., 2010, Słownik zapożyczeń angielskich w polszczyźnie, Warszawa.
Google Scholar
Markowski A., 2000, Jawne i ukryte nowsze zapożyczenia leksykalne w mediach, [w:] Język w mediach masowych, red. J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska, s. 96–111.
Google Scholar
Markowski A., 2006, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa.
Google Scholar
Miodek J., 1980, A klasa i test mecz, „Język Polski” LX, s. 180–181.
Google Scholar
Mycawka M., 1991, O modyfikacji znaczeniowej wyrazu filozofia, „Język Polski” LXXI, s. 98–105.
Google Scholar
Mycawka M., 1992, Dlaczego używamy wyrazu aborcja?, „Język Polski” LXXII, s. 297–301.
Google Scholar
Mycawka M., 2009, Nowe frazeologizmy – struktury w wyrazem „półka”, [w:] Język żyje. Rzecz o współczesnej polszczyźnie, red. K. Ożóg, Rzeszów, s. 49–66.
Google Scholar
Niepytalska-Osiecka A., 2014, O fejku, lajku i hejcie w polszczyźnie internetowej, „Język Polski” XCIV, s. 343–352.
Google Scholar
Polański E. (red.), 2012, Wielki słownik ortograficzny PWN, Warszawa.
Google Scholar
Polański E. (red.), 2016, Wielki słownik ortograficzny PWN, Warszawa.
Google Scholar
Rieger J., Siatkowski J., 1993, Kontakty polszczyzny z językami słowiańskimi, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, s. 511–523.
Google Scholar
Smółkowa T. (red.), 2013, Słowa, słowa... Czy je znasz?, Kraków.
Google Scholar
Szpyra-Kozłowska J., 2016, Pozajęzykowe czynniki kształtujące fonetyczną i fonologiczną adaptację anglicyzmów we współczesnej polszczyźnie, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 21–37.
Google Scholar
Walczak B., 1993, Kontakty polszczyzny z językami niesłowiańskimi, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. II: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, s. 499–510.
Google Scholar
Walczak B., 1995, Przegląd kryteriów poprawności językowej, „Poradnik Językowy”, z. 9–10, s. 1–16.
Google Scholar
Witalisz A., 2007, Anglosemantyzmy w języku polskim – ze słownikiem, Kraków.
Google Scholar
Witalisz A., 2009, Czy nowe polskie zestawienia determinatywne powielają wzór angielski?, [w:] Język żyje. Rzecz o współczesnej polszczyźnie, red. K. Ożóg, Rzeszów, s. 87–97.
Google Scholar
Witalisz A., 2015, Englishloan translations in Polish: word-formation patterns, lexicalization, idiomaticy, and institutionalization, Peter Lang, Frankfurt am Main.
Google Scholar
Witalisz A., 2016, Przewodnik po anglicyzmach w języku polskim, Kraków.
Google Scholar
Zabawa M., 2013, Shop, shopping, shopper, „Poradnik Językowy” z. 4, s. 98–102.
Google Scholar
Zemlanaja N., 2016, O relacji semantycznej łączącej wyrażenia zdarzenie, wydarzenie, event we współczesnej polszczyźnie, „Poradnik Językowy” z. 8, s. 48–61.
Google Scholar