Różaniec, koronka, mantra – rozważania leksykograficzne
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
W artykule zaprezentowano leksykograficzne historie trzech leksemów, a właściwie ich określonych znaczeń, będących nazwami kontemplacyjnych, powtarzanych modlitw. Są to słowa różaniec, koronka i mantra. Do badań wykorzystano przede wszystkim ogólne i etymologiczne słowniki języka polskiego, zarówno dawne, historyczne, jak i współczesne. W interesującym nas znaczeniu różaniec funkcjonuje w polszczyźnie od XVII wieku, koronka od wieku XVI, a najmłodsza mantra dopiero od końca XIX stulecia. Przedstawiono także etymologie analizowanych wyrazów.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Bańkowski A., 2000, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1–2, Warszawa.
Google Scholar
Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Google Scholar
Bralczyk J. (red.), 2005, Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów, Warszawa.
Google Scholar
Brückner A., 1927, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Google Scholar
Kopaliński W., 1994, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa.
Google Scholar
Kopaliński W., 2003, Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa.
Google Scholar
Lewaszkiewicz T., 2013, Mantra i zwrot „powtarzać jak mantrę” we współczesnym języku polskim, [w:] Mówię, więc jestem. Rozmowy o współczesnej polszczyźnie 4, red. M. Milewska‑Stawiany, E. Rogowska‑Cybulska, Gdańsk, s. 232–237.
Google Scholar
Wikipedia, Modlitwa, https://pl.wikipedia.org/wiki/Modlitwa (dostęp 29.03.2025).
Google Scholar
Woś M., Po co nam tajemnice światła?, https://krolowa.pl/po-co-nam-tajemnice-swiatla/ (dostęp 29.03.2025).
Google Scholar