Językowy obraz narzeczonej oraz małżonki Stanisława Chlebowskiego w świetle korespondencji familijnej malarza
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł wpisuje się w nurt badań nad językowym obrazem świata. Podstawę analizy stanowią rękopiśmienne listy familijne dziewiętnastowiecznego malarza Stanisława Chlebowskiego. Uwaga badawcza koncentruje się na środkach językowego wyrazu wykorzystanych przez piszącego w odniesieniu do jego narzeczonej, a następnie młodej żony Marii z Mikułowskich. Nadawca listów nazywa ją przy użyciu zróżnicowanych nominacji, które niosą ze sobą waloryzację młodej kobiety ukazanej w humorystyczny sposób jako despotycznej i kłótliwej, a w rzeczywistości troskliwej, oszczędnej i utalentowanej żony.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Bartmiński J., 2007, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.
Google Scholar
Czardybon M., 1994, Analiza językowa listów Stanisława Moniuszki do żony. Środki stylistyczne korespondencji, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 28–39.
Google Scholar
Grabias S., 1981, O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo, Lublin.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., 1999, Pojęcie językowego obrazu świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 39–46.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., 2021, Coraz jako wykładnik intensyfikacji cechy we współczesnej polszczyźnie, [w:] tejże, Język w służbie myśli. Szkice z dziejów polskiego słownictwa, Warszawa, s. 192–195.
Google Scholar
Laskowska E., 1992, Wartościowanie w języku potocznym, Bydgoszcz.
Google Scholar
Mączyński M., 2004, Stereotyp dobrej żony/dobrego męża w pieśniach ludowych z okolic Krakowa, „Małopolska. Regiony – Regionalizmy – Małe ojczyzny” VI, red. E. Chudziński, Kraków, s. 103–110.
Google Scholar
Olma M., 2009, Językowy obraz XIX‑wiecznego małżeństwa w korespondencji Teodory i Jana Matejków, „Małopolska. Regiony – Regionalizmy – Małe ojczyzny” IX, red. E. Chudziński, s. 167–180.
Google Scholar
Olma M., 2011a, Argumentacja w dyskursie familijnym (na podstawie listów małżeńskich Teodory i Jana Matejków), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Logopaedica” III: Argumentacja w dyskursie edukacyjnym, s. 385–403.
Google Scholar
Olma M., 2011b, Komplementy i wyrazy dezaprobaty w korespondencyjnym dialogu małżenskim z XIX stulecia, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Logopaedica” IV: Język – Kultura – Edukacja, s. 387–395.
Google Scholar
Olma M., 2017a, Epistolarny dialog Józefa Ignacego Kraszewskiego ze Stanisławem Chlebowskim wyrazem wzajemnych relacji i zainteresowań korespondentów, [w:] Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. VII: Literatura, historia, język, red. P. Borek, M. Olma, Kraków, s. 280–294.
Google Scholar
Olma M., 2017b, Malarstwo i malarze polscy dziewiętnastego stulecia w korespondencji prywatnej Stanisława Chlebowskiego, „Rocznik Przemyski” LIII, z. 2(21): Literatura i język, s. 89–113.
Google Scholar
Olma M., 2017c, Językowy autoportret malarza orientalisty w listach prywatnych Stanisława Chlebowskiego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” XII, s. 206–218.
Google Scholar
Olma M., 2018a, Leksyka obcego pochodzenia w listach familijnych Stanisława Chlebowskiego, [w:] W kręgu dawnej polszczyzny V, red. M. Mączyński, E. Horyń, E. Zmuda, Kraków, s. 255–273.
Google Scholar
Olma M., 2018b, Obraz Orientu w języku listów prywatnych Stanisława Chlebowskiego (1835–1884), [w:] Filologia jako porządkowanie chaosu: studia nad językiem i tekstem: ad honorem Professoris Marci Cybulski, red. E. Woźniak, A. Lenartowicz‑Zagrodna, Łódź, s. 255–270.
Google Scholar
Olma M., 2019, Deklarowany obraz małżeństwa utrwalony w języku listów familijnych Stanisława Chlebowskiego, [w:] Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. VIII: Literatura, historia, język, red. P. Borek, M. Olma, M. Piątek, Kraków, s. 379–389.
Google Scholar
Szulakiewicz W., 2013, Ego‑dokumenty i ich znaczenie w badaniach naukowych, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, nr 16(1), s. 65–84.
Google Scholar
Walińska M., 2020, Obraz żony w zbiorach kaznodziejskich Antoniego Węgrzynowicza, „Annales Universitatis Mariae Curie‑Skłodowska” XXXVIII, s. 53–66.
Google Scholar
Wójcik A., 2012, Maria z Mikułowskich Chlebowska Madeyska – malarka orientalistka, „Biuletyn Historii Sztuki”, nr 3–4, s. 641–652.
Google Scholar