Kompetencja składniowa jako przedmiot badań neurolingwistycznych – wprowadzenie do neurosyntaktyki
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The article is a voice in favour of creating a new branch within neurolinguistics which can be described as neurosyntactics. The methodological and terminological aspects of this concept are supported by several factors such as the history of neurology, the linguistic arguments, the development of neuropsychology and neurologopedics (especially apha- siology), and the achievements of neurolinguistics as one of the applied sciences. Additionally, creating space for a new and narrow neurolinguistic speciality within the scientific discourse could produce - apart from serving the research purposes - new practical information for the medical, therapeutic, and educational fields.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Brown R., 1980, Pierwsze zdania w mowie dziecka i szympansa, [w:] Badania nad rozwojem języka dziecka, red. G.W. Shugar, M. Smoczyńska, tłum. Z. Babska et al., Warszawa, s. 342–370.
Google Scholar
Chomsky N., 1982, Zagadnienia teorii składni, tłum. I. Jakubczak, Wrocław.
Google Scholar
Damasio A., 1999, Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg, tłum. M. Karpiński, Poznań.
Google Scholar
Grabias S., 2012, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin, s. 15–71.
Google Scholar
Grabowska A., 2011, Mózgowe mechanizmy komunikacji językowej z perspektywy metod neuroobrazowania, [w:] Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka, red. I. Kurcz, H. Okuniewska, Warszawa, s. 308–347.
Google Scholar
Grochowski M., Karolak S., Topolińska Z., 1984, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. S. Urbańczyk, Warszawa.
Google Scholar
Grodzinsky Y., 2000, The Neurology of Syntax. Language Use without Broca’s Area, „Behavioral and Brain Sciences”, t. 23, s. 1–71.
Google Scholar
Grucza F., 1983, Zagadnienia metalingwistyki. Lingwistyka – jej przedmiot, lingwistyka stosowana, Warszawa.
Google Scholar
Herzyk A., 2005, Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej, Warszawa.
Google Scholar
Hickok G., Zurif E., Canseco-Gonzales E., 1993, Structural Description of Agramatic Com- prehension, „Brain and Language”, t. 45, s. 371–395.
Google Scholar
Jodłowski S., 1976, Podstawy składni polskiej, Warszawa.
Google Scholar
Kaczmarek B.L.J., 1995, Mózg, język, zachowanie, Lublin.
Google Scholar
Kurcz I., Okuniewska H. (red.), 2011, Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka, Warszawa.
Google Scholar
Łuria A.R., 1976a, Podstawy neuropsychologii, tłum. D. Kądzielawa, Warszawa.
Google Scholar
Łuria A.R., 1976b, Problemy neuropsychologii i neurolingwistyki, tłum. E. Madejski, Warszawa.
Google Scholar
Maruszewski Mariusz, 1966, Afazja. Zagadnienia teorii i terapii, Warszawa.
Google Scholar
Mazurkiewicz-Sokołowska J., 2006, Transformacje i strategie wiązania w lingwistycznych badaniach eksperymentalnych, Kraków.
Google Scholar
Mazurkiewicz-Sokołowska J., 2010, Lingwistyka mentalna w zarysie. O zdolności językowej w ujęciu integrującym, Kraków.
Google Scholar
Mecner P., 2005, Elementy gramatyki umysłu, Kraków.
Google Scholar
Mesulam M.M., 2009, Od doznania do poznania, [w:] Neuropsychologia. Współczesne kierunki badań, red. K. Jodzio, Warszawa, s. 233–318.
Google Scholar
Michalik M., 2011, Kompetencja składniowa w normie i w zaburzeniach. Ujęcie integrujące, Kraków.
Google Scholar
Michalik M., 2015, Transdyscyplinarność logopedii – między metodologiczną koniecznością a teoretyczną utopią (w druku).
Google Scholar
Panasiuk J., 2014, Neurobiologiczne podstawy mowy, [w:] Biomedyczne podstawy logopedii, red. S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk, s. 359–409.
Google Scholar
Pąchalska M., 2007, Neuropsychologia kliniczna. Urazy mózgu. Procesy poznawcze i emocjonalne, t. 1, Warszawa.
Google Scholar
Rittel T., 1994, Podstawy lingwistyki edukacyjnej. Nabywanie i kształcenie języka, Kraków.
Google Scholar
Sarota M., 2013, Dlaczego logopedzie potrzebna jest neurolingwistyka?, [w:] Synergia.
Google Scholar
Mowa, terapia, wychowanie, red. M. Michalik, A. Hetman, Jastrzębie-Zdrój – Kraków, s. 39–63.
Google Scholar
Spitzer M., 2007, Jak uczy się mózg?, Warszawa.
Google Scholar
Urbańczyk S. (red.), 1992, Encyklopedia języka polskiego, Wrocław – Warszawa – Kraków.
Google Scholar
Zyss T., 2013, Historia badań nad mózgową lateralizacją funkcji językowych, „Nowa Logopedia”, t. 4: Interakcyjne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy, red. M. Michalik, A. Siudak, H. Pawłowska-Jaroń, Kraków, s. 43–65.
Google Scholar