Tempo wypowiedzi jako kategoria badawcza – w normie i w zaburzeniach
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The article characterizes the pace of speech as a research category which gives us the ability to analyze both normative and impaired speech. The practical part consists of the description of the research process and the obtained results. It is preceded by the theoretical part which describes the notions of the pace of speech and the pace of utterance and their main components. Special emphasis has been put on the notion of pause. Additionally, selected quantitative and qualitative aspects of speech have been outlined, together with the ways of their analysis which include measuring tools (Audacity software) and statistical tests (Shapiro-Wilk, Mann-Whitney, Fisher-Snadecor).
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Ахманова О. С., 1969, Словарь лингвистических терминов, Москва, Издательство «Советская Энциклопедия».
Google Scholar
Bobkowicz-Lewartowska L., 2005, Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków.
Google Scholar
Cholewiak A., 2016, Tempo wypowiedzi gimnazjalistów – pilotażowe badania ilościowo-jakościowe, „Forum Logopedyczne”, nr 24, s. 101–111.
Google Scholar
Crystal D., 2008, A dictionary of linguistics and phonetics 6th editio, Oxford.
Google Scholar
Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. IV, Warszawa.
Google Scholar
Gołąb Z., Heinz A., Polański K., 1970, Słownik terminologii językoznawczej, Warszawa.
Google Scholar
Grabias S., 2012, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin, s. 16–69.
Google Scholar
Grabias S., 2015, Postępowanie logopedyczne. Standardy terapii, [w:] Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego, red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak, Lublin, s. 13–35.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., 2007, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa.
Google Scholar
Kaczorowska-Bray K., 2017, Kompetencja i sprawność językowa dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu znacznym, umiarkowanym, i lekkim, Gdańsk.
Google Scholar
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Badawcze kryteria diagnostyczne, 1998, Kraków–Warszawa.
Google Scholar
Komender J., 2002, Upośledzenie umysłowe – niepełnosprawność umysłowa, [w:] Psychiatria, t. II, red. A. Bilikiewicz, S. Pużyński, J. Rybakowski, J. Wciórka, Wrocław, s. 617–644.
Google Scholar
Kulawik A., 1994, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków.
Google Scholar
Kurkowski Z.M., 2013, Audiogenne uwarunkowania zaburzeń komunikacji językowej, Lublin.
Google Scholar
Lovit A., 2014, Acquired motor speech disorders, [w:] The Cambridge handbook of communication disorders, red. L. Cummings, Cambridge, s. 400–418.
Google Scholar
Maulik P.K., Harbour C.K., 2011, Epidemiology of intellectual disability, [w:] International encyclopedia of rehabilitation, red. H. Stone, M. Blouin, http://cirrie.buffalo.edu/encyclopedia/en/article/144/
Google Scholar
Michalik M., Cholewiak A., Jagiełowicz W., 2016, Niemówienie, milczenie, przemilczenie, pauza, czyli wielkie nic w teorii i praktyce logopedycznej, [w:] Problemy badawcze i diagnostyczne w logopedii, red. I. Jaros, R. Gliwa, Łódź, s. 79–93.
Google Scholar
Michalik M., Cholewiak A., 2017, Tempo wypowiedzi w oligofazji, „Logopedia”, t. 46, s. 267–283.
Google Scholar
Michalik M., Cholewiak A., 2018, The pace of speech in autism, „Acta Neuropsychologica”, vol. 15, nr 4, s. 433–441.
Google Scholar
Michalik M., Czaplewska E., Solak A., Szkotak A., 2018, Articulation and speaking rates of Polish-French bilingual children, “Health Psychology Report”, vol. 6(4), s. 330–338.
Google Scholar
Milewski S., 2017, Tempo mówienia, http://www.encyklopedialogopedii.pl/tiki-index.php?page=TEMPO+M%C3%93WIENIA (dostęp: 21.11.2017).
Google Scholar
Milewski S., Michalik M., Kaczorowska-Bray K., 2018a, Tempo wypowiedzi osób starzejących się fizjologicznie, w przygotowaniu.
Google Scholar
Milewski S., Michalik M., Kaczorowska-Bray K., 2018b, Tempo wypowiedzi osób dotkniętych demencją, w przygotowaniu.
Google Scholar
Polański K. (red.), 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Prusakiewicz-Kucharska S., 2009, Głos w komunikacji, cz. 2. Kiedy głos mówi więcej niż słowa, http://www.easyvoice.pl/czytelnia/kultura-zywego-slowa/182/glos-w-komunikacji-cz-2-kiedy-glos-mowi wiecej-niz-slowa?page=2 (dostęp: 21.11.2017).
Google Scholar
Селиверстов В.И. (ред.), 2004, Понятийно-терминологический словарь логопеда, Москва, Академический Проект.
Google Scholar
Solak A., 2017, Tempo wypowiedzi w badaniach jakościowo-ilościowych: studium przypadku 9-letniego chłopca, [w:] Kompetencja językowa człowieka. Norma i zaburzenia, red. E. Łukasiewicz, Ł. Warchoł, Bydgoszcz, s. 161–173.
Google Scholar
Светозарова Н.Д., 1998, Темп речи, [w:] Языкознание. Большой энциклопедический словарь, Гл. ред. В.Н. Ярцева, Москва, Научное издательство «Большая Российская энциклопедия».
Google Scholar
Śniatkowski S., 2002, Milczenie i pauza w gramatyce nadawcy i odbiorcy. Ujęcie lingwoedukacyjne, Kraków.
Google Scholar
Волкова Г.А., Селиверстов В.И., 1999, Нарушения темпа речи, [w:] Логопедия: Учебник для студентов дефектол. фак. пед. вузов / Под ред. Л.С. Волковой,
Google Scholar
С.Н. Шаховской, Москва, Гуманит. изд. центр ВЛАДОС, s. 228–251.
Google Scholar
Woźniak T., 2012, Niepłynność mówienia, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin, s. 549–565.
Google Scholar
Wysocka M., 2012, Zaburzenia prozodii mowy, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin, s. 165–184.
Google Scholar
Wysocka M., 2015, Narzędzia badawcze do oceny prozodii mowy, „Nowa Audiofonologia”, 4(4), s. 20–27.
Google Scholar
Zyss T., 2016, Badania nad liczbowymi aspektami mowy u pacjentów z depresją – wstępne wyniki badań, „Neurolingwistyka Praktyczna”, nr 2, s. 7–13.
Google Scholar
Zyss T., Zięba A., 2015, Tempo mówienia – kilka uwag z psychiatrycznego punktu widzenia, „Neurolingwistyka Praktyczna”, nr 1, s. 15–26.
Google Scholar