Czy zbiór polskich frazeologizmów pochodzenia biblijnego jest zbiorem zamkniętym?
Main Article Content
Abstrakt
The paper is dedicated to some selected units of biblical origin in the Polish language, namely fixed word combinations (idiomatic expressions). The author is trying to answer the question whether the collection of such units has the qualities of a closed set, or demonstrates a contemporary tendency to multiply its resources. What is essential for this description is the division into primary and secondary units of biblical origin. Apart from historical data and conditions, which are linked with this issue of Polish phraseology, the paper also contains several examples of the processes, as a result of which the language acquired new phrases of biblical origin.
Downloads
Article Details
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Bąba S., 1971, Frazeologia biblijna i modlitewna w tytułach utworów literackich, „Język Polski” LXIV, s. 358–364.
Google Scholar
Bieńkowska D., 1992, Styl językowy przekładu Nowego Testamentu Jakuba Wujka (na materiale czterech Ewangelii), Łódź.
Google Scholar
Bieńkowska D., 2002, Polski styl biblijny, Łódź.
Google Scholar
Binek P., 2000, O współczesnych polskich przekładach biblijnych świadomie nawiązujących do tradycyjnego stylu biblijnego, [w:] Inspiracje chrześcijańskie w kulturze Europy, red. E. Woźniak, Łódź, s. 211–218.
Google Scholar
Chlebda W., 1997, Biblizmy języka polskiego i rosyjskiego. Koncepcja opisu leksykograficznego, [w:] Współczesny język polski i rosyjski. Konfrontacja przekładowa, praca zbiorowa pod redakcją A. Bogusławskiego i J. Mędelskiej, Warszawa, s. 23–66.
Google Scholar
Chlebda W., 2005, Biblizmy jako skrzydlate jednostki polszczyzny, [w:] tegoż, Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne, Opole, s. 209–251.
Google Scholar
Godyń J., 2006, Od Adama i Ewy zaczynać. Mały słownik biblizmów języka polskiego, wyd. II, poprawione, uzupełnione i rozszerzone, Kraków–Warszawa.
Google Scholar
Dziamska-Lenart G., 2007, Frazeologizmy biblijne w nowych słownikach frazeologicznych języka polskiego, [w:] Język religijny dawniej i dziś III, red. ks. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak i M. Rybka, Poznań, 205–213.
Google Scholar
Komornicka A.M., 1994, Słownik zwrotów i aluzji biblijnych, Łódź.
Google Scholar
Koziara S., 1997, O frazeologizmach w polskich przekładach biblijnych. Od Biblii Wujka do Biblii Tysiąclecia, „Język Polski” LXXVII, s. 89–96.
Google Scholar
Koziara S., 2001, Frazeologia biblijna w języku polskim, Kraków (wyd. II, Łask 2009).
Google Scholar
Koziara S., 2009, Tradycyjne biblizmy a nowe polskie przekłady Pisma Świętego (ujęcie filologiczno-normatywne), Kraków.
Google Scholar
Koziara S., 2010, Biblizmy frazeologiczne w zasobach współczesnej polszczyzny, [w:] Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej, red. S. Bąba, K. Skibski, M. Szczyszek, Poznań, s. 99–119.
Google Scholar
Koziara S., 2013, Rola Biblii Jakuba Wujka w dziejach kultury polskiej, [w:] Biblia Jakuba Wujka w życiu i kulturze narodu polskiego, red. R. Słowiński, Poznań, s. 41–64.
Google Scholar
Koziara S., 2015, Od skrzyni do skarbnicy tradycji. Uwagi o biblizmie arka przymierza, [w:] tegoż, Szkice z polskiej frazeologii biblijnej, Łask, s. 169–178.
Google Scholar
Koziara S., 2016, Biblia Tysiąclecia wobec tradycji polszczyzny biblijnej – uwagi jubileuszowe, „Język Polski” XCVI, z. 4, s. 15–31.
Google Scholar
Koziara S., 2018, Miejsce i znaczenie protestanckich przekładów Pisma Świętego w historiipolszczyzny biblijnej (zarys opisu), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, wol. 25 (45), nr 2, s. 149–172.
Google Scholar
Leszczyński Z., 1993, Perspektywy uchwycenia zasobu formalnych stereotypów językowych pochodzenia biblijnego w polszczyźnie, [w:] Język a chrześcijaństwo, red. I. Bajerowa, M. Karpluk, Z. Leszczyński, Lublin, s. 95–119.
Google Scholar
Lisowski T., 2010, Sola Scriptura. Leksyka Nowego Testamentu Biblii gdańskiej (1632) na tle porównawczym. Ujęcie kwantytatywno-dystrybucyjne, Poznań.
Google Scholar
Matuszczyk B., 2000, Biblia Tysiąclecia wobec tradycji Wujkowego przekładu Pisma Świętego, [w:] Inspiracje chrześcijańskie w kulturze Europy, red. E. Woźniak, Łódź, s. 201–210.
Google Scholar
Szczepińska B., 2005, Ewangelie tylekroć tłumaczone... Studia o przekładach i przekładaniu, Gdańsk.
Google Scholar
Szurek M.M., 2013, Z dziejów polszczyzny biblijnej. Biblia Wujka (1599) a Biblia gdańska (1632). Studium komparatywne, Kraków.
Google Scholar
Walczak B., 1985, Biblia a język. O warstwie biblijnej w polskiej frazeologii, „Życie i Myśl”, nr 11–12, s. 28–39.
Google Scholar
Walczak B., 2013, Rola przekładu Biblii autorstwa Jakuba Wujka w dziejach języka polskiego, [w:] Biblia Jakuba Wujka w życiu i kulturze narodu polskiego, red. R. Słowiński, Poznań, s. 65–81.
Google Scholar
Winiarska-Górska I., 2009, Język, styl i kulturowa rola szesnastowiecznych protestanckich przekładów Nowego Testamentu na język polski: między nowatorstwem a tradycją,[w:] Polszczyzna biblijna – między tradycją a współczesnością, t. II, red. S. Koziara, W. Przyczyna, Tarnów, s. 279–312.
Google Scholar