O funkcjach, budowie i nazywaniu tchawicy w naukach medycznych, w historii polszczyzny oraz w gwarach
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
This paper is devoted to the lexeme tchawica from a diachronic perspective. The first part is the description of a trachea (its functions and structure) as an anatomical organ, which is followed by the analysis of its etymology. The main focus of investigation is the description of tchawica in the history of the Polish language and dialects. For this purpose, synonyms, derivatives, variant forms (in terms of phonetics and morphology), names based on foreign words (derived from Latin and Greek), as well as hybrid names, have been pointed out. According to the analysis, these names are differentiated both in terms of motivation and form.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Bednarczuk L., 1986, Pochodzenie i kariera przyrostka -ol, ,,Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie. Prace Językoznawcze” V, s. 143–150.
Google Scholar
Gryglewski R.W., 2021, Historia medycyny w sześciu niepełnych odsłonach. Część pierwsza, czyli pierwsze trzy odsłony, Kraków.
Google Scholar
Górski P., Grzelewska-Rzymowska I., 2020, Pneumonologia w gabinecie lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej, Warszawa.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., 1999, Dzieje i współczesne rozumienie wyrazów duch i dusza, [w:] W zwierciadle języka i kultury, red. J. Adamowski, S. Niebrzegowska, Lublin, s. 333–340.
Google Scholar
Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1979, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego. Rzeczowniki sufiksalne rodzime, Warszawa.
Google Scholar
Hamerlińska-Latecka A., 2015, Onkologopedia. Logopedia wobec chorób nowotworowych, Bydgoszcz.
Google Scholar
Horyń E., Michalik M., 2020, Jabłko Adama vel grdyka – konteksty leksykograficzne, kulturowe, medyczne, „Annales Universistatis Paedagogicae Cracoviensis 306, Studia Linguistica” XV, s. 79–89.
Google Scholar
Hrabec S., Pepłowski F., 1963, Wiadomości o autorach i dziełach cytowanych w słowniku Lindego, Warszawa.
Google Scholar
Kleszczowa K. (red.), 1996, Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, Katowice.
Google Scholar
Kuczkowski J., 2014, Anatomia i fizjologia obwodowego i ośrodkowego narządu mowy. Patofizjologia narządu mowy, [w:] Biomedyczne podstawy logopedii, red. S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk, s. 104–140.
Google Scholar
Kuczkowski J., 2016, Anatomiczno-fizjologiczne podstawy głosu, [w:] Logopedia artystyczna, red. B. Kamińska, S. Milewski, Gdańsk, s. 258–275.
Google Scholar
Latkowski J.B. (red.), 2004, Otorynolaryngologia dla studentów medycyny i stomatologii, Warszawa.
Google Scholar
Lewaszkiewicz T., 1977, Wypowiedzi S.B. Lindego o leksykalnym i znaczeniowym wzbogacaniu polszczyzny, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 345–350.
Google Scholar
Michajlik A., Ramotowski W., 1998, Anatomia i fizjologia człowieka, Warszawa.
Google Scholar
Pluta-Wojciechowska D., 2013, Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego, Bytom.
Google Scholar
Sokołowska-Pituchowa J. (red.), 2019, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny, Warszawa.
Google Scholar
Sokólska U., 2015, Nazwy głowy i jej części w gwarach podlaskich, [w:] Dialog pokoleń w języku potocznym, w języku wsi i miasta, w literaturze, w publicystyce, w tekstach kultury, red. E. Wierzbicka-Piotrowska, Warszawa, s. 195–208.
Google Scholar
Szczeklik A., 2007, Kore. O chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny, Kraków.
Google Scholar
Thorwald J., 2018, Kruchy dom duszy. Porywająca historia zuchwałych pionierów neurochirurgii, Warszawa.
Google Scholar
Wysocka F., 1994, Polska terminologia lekarska do roku 1938, t. II. Anatomia. Jednowyrazowe nazwy motywowane, Kraków.
Google Scholar
Wysocka F., 2007, Polska terminologia lekarska do roku 1838, t. III. Anatomia. Nazwy dwuwyrazowe, Kraków.
Google Scholar
Zieliński K.W., 2019, Słownik pochodzenia nazw i określeń medycznych. Antyczne i nowożytne dzieje chorób w ich nazwach ukryte, Łódź.
Google Scholar