Podziemny świat soli zawarty w leksyce legend górników wielickich
Main Article Content
Abstrakt
The article deals with the vocabulary used by the occupational group of the miners from Wieliczka. The world represented in the legends of the miners includes two spheres: real and fantastic. The real sphere consist of vocabulary that describes salt and its forms, the names of the mines and their elements, the names of places, tools, persons associated with salt mining, craftsmen and the workers employed in the mine as well as other names connected with the salt mine. The fantastic sphere includes the heroes of the legends of the miners from Wieliczka. The majority of the described names are formally diversified: in the analysed texts there are synthetic heroes and analytical forms that constitute the terminological concentrations such as: salt miner, white miner.
Downloads
Article Details
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Baluch A., 2009, Święta Kinga – wzorzec kulturowy, [w:] Kraków mityczny. Motywy, wątki, obrazy w utworach dla dzieci i młodzieży, red. A. Baluch, M. Chrobak, M. Rogoż, Kraków, s. 36–45.
Google Scholar
Burchard H., 1959, Eksploatacja soli w Polsce od XIII wieku, ,,Slavia Antiqua”, t. 6, s. 396–412.
Google Scholar
Ciszewski S., 1922, Studia etnologiczne. Sól, ,,Wisła”, t. 21, z. 1, s. 3–91.
Google Scholar
Dzieje żup krakowskich, 1988, red. A. Jodłowski, Wieliczka.
Google Scholar
Gajda S., 1976, Rozwój polskiej terminologii górniczej, Opole.
Google Scholar
Gaziński R., 2007, Prusy a handel solą w Rzeczypospolitej w latach 1772–1795, Warszawa.
Google Scholar
Hanik M., 1988, Wieliczka – siedem wieków polskiej soli, Warszawa.
Google Scholar
Janicka-Krzywda U., 1977, Demonologia Wieliczki i okolicy, ,,Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” (Wieliczka), t. 6, s. 134–140.
Google Scholar
Janicka-Krzywda U., 1979, Wierzenia górników wielickich, ,,Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” (Wieliczka), t. 8, s. 127–156.
Google Scholar
Keckowa A., 1958, ,,Bałwany” wielickie. Z badań nad historią górnictwa solnego w Polsce w XVII–XVIII wieku, ,,Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, t. 6, nr 4, s. 620–639.
Google Scholar
Keckowa A., 1969, Żupy krakowskie w XVI–XVIII w. (do 1772 r.), Wrocław – Warszawa – Kraków.
Google Scholar
Kopaliński W., 1990, Słownik symboli, Warszawa.
Google Scholar
Łeńska-Bąk K., 2002, Sól ziemi, Wrocław.
Google Scholar
Maślankiewicz K., 1961, Z przeszłości górnictwa solnego, ,,Przegląd Geologiczny”, t. 9, nr 11, s. 590–592.
Google Scholar
Maślankiewicz K., 1965, Z dziejów górnictwa solnego w Polsce, Warszawa.
Google Scholar
Osika J., 1930, Skarbnik, duch kopalni, ,,Orli Lot”, t. 11, nr 10, s. 171–173.
Google Scholar
Pełka L.J., 1987, Polska demonologia ludowa, Warszawa.
Google Scholar
Piotrowicz J., 1968, Problematyka genezy i najstarszych dziejów górnictwa solnego w Polsce, [w:] ,,Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” (Wieliczka), t. 2, s. 173–189.
Google Scholar
Ślizowski K., 2006, Kopalnie soli w Wieliczce i Bochni i ich znaczenie w dziejach regionu krakowskiego, [w:] Górnictwo w Małopolsce, Kraków, s. 159–172.
Google Scholar
Wyrozumski J., 1975, Sól, [w:] Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku wieku XII, oprac. G. Labuda, Z. Stieber, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk, s. 346–349.
Google Scholar
Zaleski W., 1993, Rok kościelny, t.2, Warszawa.
Google Scholar